Jakub życiorys

Rys biograficzny Jakuba

Jakub – postać starotestamentalna występująca w Księdze Rodzaju. Syn Izaaka, zaliczany do grona patriarchów. Ojciec dwunastu synów, z których wywodziło się dwanaście pokoleń Izraelitów. Traktowany jako ojciec narodu.

Pochodzenie, znaczenie imienia

Jakub był synem Izaaka (syna Abrahama) i Rebeki – nomadów zamieszkujących tereny Kanaanu. Historia jego życia opisana jest w biblijnej Księdze Rodzaju. Był młodszym z bliźniąt – miał brata Ezawa. Imię Jakub z hebrajskiego oznacza pięta. Otrzymał takie imię ze względu na to, że w czasie porodu trzymał swojego brata za piętę. Określany jest też imieniem Izrael, co znaczyło walczący z Bogiem.

Konflikt między braćmi

Według Księgi Rodzaju bracia walczyli ze sobą już w łonie matki i różnili się między sobą charakterami. Jakub miał spokojne usposobienie, był też faworyzowany przez matkę. Był jednak inteligentnym człowiekiem i zdobył przywilej pierworództwa za pomocą podstępu. Gdy Ezaw głodny wracał z pola po pracy Jakub gotował danie z soczewicy. Brat widząc to poprosił go o jedzenie, mówiąc że umiera z głodu. Młodszy z bliźniaków zgodził się, pod warunkiem otrzymania przywileju pierworództwa. Ezaw w ten sposób lekkomyślnie stracił swoje prawo.

Skradzione błogosławieństwo

Gdy ojciec braci był już stary i stracił wzrok, chciał pobłogosławić najstarszemu dziecku. W tym celu kazał Ezawowi upolować zwierzę i przyrządzić dla siebie posiłek. Usłyszała o tym Rebeka i gdy starszy syn poszedł na polowanie kazała Jakubowi zabić koźlę i przyrządziła z niego danie. Ten przebrał się w ubrania brata i założył skóry zwierząt (Ezaw był bowiem bardzo owłosiony w przeciwieństwie do niego). Poszedł do Izaaka przynosząc potrawę i otrzymał błogosławieństwo, które należało się Ezawowi.

Podstęp wyszedł na jaw, gdy powrócił starszy z braci i przyszedł do ojca, a ten zorientował się, że pobłogosławił komuś innemu niż Ezawowi. Nie cofnął raz danego błogosławieństwa, ale tym samym zaognił się konflikt między braćmi i od tej pory to starszy miał być poddany młodszemu.

Ucieczka i sen

Gniew Ezawa na brata był tak duży, że postanowił on zabić swojego brata, gdy tylko umrze Izaak. Dlatego też Jakub musiał uciekać, aby ocalić życie. Matka kazała mu iść do Charanu, do swojej rodziny, dostał także polecenie, aby nie żenił się z żadną z kobiet Kanaanu, tylko znalazł żonę w rodzinnych stronach Rebeki.

Gdy opuścił swoją rodzinę i wyszedł z Beer-Szeby zatrzymał się na nocleg w miejscu, gdzie leżał wielki kamień. Oparł na nim swoją głowę i zasnął. W nocy miał sen, w którym widział drabinę sięgającą od ziemi do nieba oraz aniołów schodzących z niej i wychodzących z powrotem na górę. Na szczycie drabiny stał Bóg, który zapowiedział mu swoje błogosławieństwo we wszystkim, co będzie robił i obiecał liczne potomstwo, a także otrzymanie na własność ziemi, na której się znajdował.

Po obudzeniu się Jakub postanowił nazwać miejsce Betel.

Rodzina

Podróżując dotarł do rodziny swojej matki w Charanie. Służył u swojego wuja Labana i poznał tam też jego córki: Leę i Rachelę, którą pokochał od pierwszego wejrzenia. Ojciec dziewczyny zgodził się dać mu ją za żonę, ale pod warunkiem, że ten będzie służył i pomagał w jego domu przez siedem lat. Po tym czasie wyprawiono wesele, w trakcie którego Laban podstępnie wydał za Jakuba starszą z sióstr. Uczynił tak ze względu na zwyczaj, według którego najpierw za mąż miała wyjść najstarsza córka, a dopiero potem młodsze siostry. Aby móc wziąć za żonę również Rachelę, zgodził się odsłużyć u swojego wuja jeszcze kolejne siedem lat. Znacznie bardziej kochał swoją drugą żonę, która przez dłuższy czas nie mogła mu urodzić dzieci.

Jakub miał łącznie dwunastu synów. Z Leą – Rubena, Symeona, Lewiego, Judę, Issachara i Zabulona, z Rachelą – Józefa i Beniamina. Z niewolnicą Lei, Zilpą – Gada i Asera, z kolei z niewolnicą Racheli, Bilhą – Dana i Neftalego.

Powrót w rodzinne strony

Gdy urodził się przedostatni z braci, Józef, Jakub postanowił odejść wraz z całą swoją rodziną z domu swojego teścia i powrócić w rodzinne strony. Podzielili między sobą majątek, dzięki czemu stał się on bardzo bogaty. Niestety w wyniku konfliktu między nimi, Jakub musiał uciekać wraz z całą swoją rodziną. Laban wraz ze swoimi synami ścigał uciekinierów, jednak po rozmowie pogodzili się między sobą i złożyli wspólną ofiarę Bogu na znak pojednania.

Walka Jakuba z Aniołem

Wracając do Kanaanu Jakub z powodu lęku przed gniewem swojego brata postanowił go przebłagać prezentem w postaci stada kóz i owiec.

Gdy nocował nad potokiem Jabbok całą noc „walczył z Aniołem Pańskim”, co późniejsi teologowie tłumaczyli jako wytrwałą i trudną modlitwę kosztującą wiele wysiłku. Jakub wyszedł z niej zwycięsko gdyż „przymusił” Boga, aby ten mu błogosławił.

Pojednał się również z Ezawem i po dłuższej wędrówce po ziemiach Kanaanu zamieszkał najpierw w Betel, a potem w Hebronie. W Betel Bóg nadał Jakubowi imię Izrael na pamiątkę przymierza i obietnicy, jaką z nim zawarł.

Głód w Kanaanie i przeprowadzka do Egiptu

Po latach mieszkania w Kanaanie, całą krainę nawiedziła klęska głodu. W tym czasie Józef, jeden z synów Jakuba mieszkał w Egipcie i był doradcą faraona. Izrael nie wiedział jednak o tym, ponieważ bracia sprzedali Józefa do niewoli mówiąc ojcu, że zginął. Chcąc zakupić żywność synowie Izraela wyruszyli do Egiptu. Nieświadomie spotkali się ze swym bratem, który był zarządcą żywności w całym kraju. Po pewnym czasie bracia poznali się i rodzina pojednała się ze sobą, a Józef sprowadził do Egiptu ojca, braci i ich rodziny.

Po przybyciu do Egiptu Izrael żył jeszcze 17 lat. Zmarł mając według przekazów biblijnych 147 lat i został pochowany w jaskini Makpela.