Andrzej Towiański życiorys

Życiorys i biografia Andrzeja Towiańskiego

Andrzej Towiański przyszedł na świat 1 stycznia 1799 r. w Antoszwińciach, zmarł 13 maja 1878 r. w Zurychu. Filozof i przywódca religijny organizacji Koło Sprawy Bożej. 

Dzieciństwo i młodość 

Urodził się i wychował na Wileńszczyźnie. Przyszedł na świat w rodzinie Jakuba i Izabelli Pomarnackiej. Odebrał solidne wykształcenie, w latach 1816-1818 studiował prawo w Wilnie na tamtejszym uniwersytecie. 

Po ukończeniu studiów pracował jako asesor w Wilnie. 

Pobyt we Francji

W wieku 29 lat w jednym z wileńskich kościołów doznał objawienia. Niedługo później odziedziczył po ojcu majątek. Zdecydował jednak, że nie pozostanie w rodzinnej miejscowości. Podróżował po Niemczech i Czechach. Do Paryża wyjechał w 1840 r. Wówczas stolica Francji była miejscem, gdzie wyemigrowało wielu Polaków (po powstaniu listopadowym). 

Andrzej Towiański nawiązał znajomość z przedstawicielami polskich elit, w tym z Adamem Mickiewiczem, Walentym Wańkowiczem i Juliuszem Słowackim. 

We Francji przebywał przez około 2 lata. Dostał nakaz wyjazdu, ponieważ podejrzewano, że był rosyjskim szpiegiem. Wyjechał do Zurychu. Po latach okazało się, że szpiegiem był jego daleki krewny, również Andrzej Towiański.

Działalność religijna

W Zurychu rozwinął swoją religijną działalność. W tym czasie kilkukrotnie starał się o audiencję u papieża, którego chciał przekonać do swoich rewolucyjnych tez. W tej sprawie pisał również listy do papieża. 

Oficjalnie powstanie Koła Sprawy Bożej datuje się na 27 września 1841 r. Tego dnia Towiański wystąpił w katedrze Notre-Dame po nabożeństwie. Na wystąpienie to emigrantów zaprosił Adam Mickiewicz. Zarysował wtedy podstawy swojej filozofii religijnej. Jednak pierwsze zebranie towiańczyków odbyło się dopiero 1 czerwca 1842 r. (wszystkie wcześniejsze spotkania były nieformalne). Towiański zasady swojej sekty spisał w Biesiadzie.

Tak zwany towianizm opierał się na ekumenizmie i mistycyzmie, nawoływał do naśladowania Jezusa Chrystusa i sprawiedliwego traktowania każdego, nawet wrogów politycznych. Swoje poglądy łączył z polityką i historią. Uważał, że Polacy, Francuzi i Żydzi mają do odegrania szczególną rolę posłanników. 

Stworzył wizję świata, która opisywała go jako miejsce, gdzie rozwijają się duchy jasne i ciemne. Duchy są nieśmiertelne i działają za pośrednictwem ludzi, wpływając na nich. 

Szczególną uwagę swoich wyznawców zwracał na postać Napoleona, który rozpoczął misję demokratyzacji świata, a towiańczycy mają za zadanie ją rozwijać. 

Andrzej Towiański głosił ideę kościoła wewnętrznego, a nie instytucjonalnego. Jego działalność religijna trwała prawie 40 lat, w tym czasie doczekał się około 100 wyznawców. Ruch wygasł wraz ze śmiercią ludzi, z którymi miał bezpośredni kontakt, a którzy dołączyli do towiańczyków. Jego filozofia wyrastał z religii chrześcijańskiej. Istotną różnicą był jedynie fakt, że Towiański wyznawał reinkarnację. 

Andrzej Towiański był wielokrotnie oskarżany o brak patriotyzmu. Z czasem poparcie polskiej emigracji dla niego malało. Po wybuchu powstania styczniowego, Towiański otwarcie je skrytykował.

Życie prywatne

Był żonaty z Karoliną Maksówną. Ślub wzięli w 1830 r. Mieli córkę Aleksandrę, która urodziła się w 1832 r. 

Śmierć

Zmarł 13 maja 1878 r. Pochowano go na miejskim cmentarzu Sihlfeld.