Piotr Wysocki życiorys

Życiorys i biografia Piotra Wysockiego

Żołnierz w randze pułkownika, dowódca sprzysiężenia podchorążych oraz autor przemówienia, które zainicjowało powstanie listopadowe.

Pochodzenie

Piotr Wysocki pochodził z Winiar. Wywodził się z szlacheckiej rodziny, herbu Odrowąż.
Miał trójkę rodzeństwa. Uczęszczał do szkoły pijarów w Warszawie. Po ukończeniu edukacji powrócił w rodzinne strony.

Do wojska polskiego wstąpił w 1818 roku. Po trzech latach awansowano go na stopień podporucznika grenadierów gwardii. W tym samym czasie został wychowawcą i instruktorem musztry.

Spisek podchorążych i powstanie listopadowe

Piotr Wysocki podczas służby w Szkole Podchorążych, rozpoczął tworzenie ugrupowania, które doprowadzi do zainicjowania zrywu niepodległościowego. Stanął na czele tzw. sprzysiężenia podchorążych, który składał się z kilkunastu wojskowych.
Powodem organizowania sprzysiężenia, było coraz częstsze łamanie konstytucji oraz swobód politycznych w Królestwie Polskim. Docelowo powstanie, wywołane przez wojskowych, miało odzyskać niepodległość i oddać władze w ręce polityków – m.in. Józefa Chłopickiego, czy Juliana Ursyna.

Piotr Wysocki rozpoczął powstanie 29 listopada 1830 roku słowami: Wybiła godzina zemsty. Dziś umrzeć lub zwyciężyć potrzeba! Idźmy, a piersi nasze niech będą Termopilami dla wrogów! Słuchacze podnieśli głośne okrzyki: „Do broni! Do broni!”.

Niedługo po rozpoczęciu insurekcji został mu przyznany stopień kapitana. Brał udział w bitwach pod Dobrem, pod Okuniewem, pod Grochowem, pod Wawrem oraz w wyprawie na Wołyń. Został ranny podczas walk w Warszawie i 6 września 1831 roku, niedługo przed końcem powstania, dostał się do niewoli rosyjskiej.

Po klęsce powstania został skazany na karę śmierci, która ostatecznie została zamieniona na 20 lat ciężkich robót i zsyłkę na Syberie. Podczas transportu dokonał nieudanej próby ucieczki, za którą został skazany na karę tysiąca uderzeń kijem. Wysocki przeżył tę karę i przez kolejne lata pracował w kolonii karnej w Nerczyńsku. Na przełomie 1842 i 1843 roku osiadł za zgodą władz carskich w mieście Akatuja. Do Warszawy powrócił w 1857 roku, na mocy amnestii. Zamieszkał w Warce, w wybudowanym mu przez społeczność domu.
W 1867 roku ukazał się jego pomnik. Zmarł 6 stycznia 1875 roku.

Upamiętnienie

Postać Piotra Wysockiego pojawia się w literaturze polskiej. Jest bohaterem Nocy listopadowej autorstwa Stanisława Wyspiańskiego oraz w III części Dziadów Mickiewicza. Spisek podchorążych pojawia się również w Kordianie Juliusza Słowackiego.

W 1980 roku powstał film dokumentalny, dotyczący powstania listopadowego.
Rolę Piotra Wysockiego zagrał w nim Karol Strasburger.
Imieniem Piotra Wysockiego jest nazwana jedna z największych ulic, na warszawskim Targówku.