1854 życiorysów w bazie
codziennie nowe aktualizacje

Arystoteles życiorys

   Twoim zdaniem...

Kto był według Ciebie lepszym filozofem?

Życiorys i biografia Arystotelesa

Arystoteles to jeden z najbardziej znanych starożytnych filozofów greckich (obok Platona i Sokratesa). Najbardziej wszechstronny uczony starożytny. Od miejsca swojego urodzenia nazywany Stagirytą.

Pochodzenie

Urodził się w 384 r. p.n.e. w Stagirze, kolonii należącej do Grecji. Pochodził z rodziny lekarskiej – jego ojciec był nadwornym lekarzem macedońskiego króla Amyntasa II. Z tego powodu przez kilka lat mieszkał w stolicy Macedonii. Badacze są zdania, że Arystoteles wyniósł z domu zainteresowanie naukami przyrodniczymi, a zwłaszcza biologią.

Jego rodzice zmarli, gdy był jeszcze chłopcem, zajęli się nim krewni mieszkający w Azji Mniejszej.

Przybycie do Aten

Gdy miał 17 lat, został wysłany do Aten, aby zdobyć wykształcenie w Akademii Platońskiej. Stagiryta spędził tam 20 lat. Najpierw był uczniem, potem asystentem Platona, a w końcu samodzielnym wykładowcą. Nie został jednak prowadzącym akademii po śmierci mistrza, gdyż jego poglądy filozoficzne coraz bardziej odbiegały od myśli Platona.

Nauczanie

Wraz z innym członkiem Akademii wyjechał z powrotem do Azji Mniejszej, gdzie założyli swoją szkołę filozoficzną. Współpracowali z tamtejszym władcą – królem Hermiasem, który został słuchaczem w tejże, dał również Arystotelesowi swoją córkę za żonę.

W późniejszych latach filozof był nauczycielem na dworach różnych władców – m.in. w Macedonii, gdzie przez 3 lata uczył Aleksandra III, późniejszego twórcy imperium.

Po 13 latach nieobecności Arystoteles powrócił do Aten. W 335 r. p.n.e. założył Lykejon – swoją szkołę filozofii, która po jakimś czasie przyćmiła słynną Akademię. Co ciekawe, od nazwy tej szkoły powstało słowo „liceum”. Szkołę wspierał mocno Aleksander III Wielki, który przysyłał do Aten liczne okazy roślinne z podbitych przez siebie krajów.

Życie prywatne

Arystoteles był dwukrotnie w długoletnich związkach. Z pierwszą żoną Pytias miał córkę, nazwaną takim samym imieniem. Po jej śmierci związał się z Herpyllis, która urodziła syna – Nikomachosa. Stagiryta wychowywał również Nikanora, syna swojego dawnego opiekuna.

Emigracja i śmierć

Po śmierci Aleksandra Wielkiego i upadku pro-macedońskiego rządu, zmieniły się nastroje polityczne w Atenach. Arystoteles został oskarżony jako bezbożnik i wygnany z miasta. Osiadł wówczas w rodzinnych stronach swojej matki, na wyspie Eubea w Chalkis. Zmarł niespełna rok później, w 322 r. p.n.e.

Poglądy

Życie filozofa można podzielić pod względem poglądów na trzy etapy. Najpierw był uczniem Platona, kolejny etap to kwestionowanie filozofii nauczyciela i kształtowanie własnych poglądów. Trzeci okres to nauczanie ich we własnej szkole. Arystoteles stawiał mocno na empiryczny aspekt nauki i prowadzenie badań zwłaszcza przyrodniczych. Był pierwszym, który zaczął formułować tezy naukowe na podstawie dokonanych wcześniej doświadczeń.

Filozof dokonał trychotomicznego podziału nauk: teoretyczne (nauka i wiedza dla niej samej – matematyka, fizyka i metafizyka), praktyczne (wiedza formułowana jest aby zdobyć doskonałość moralną – etyka, polityka) oraz pojetyczne (osiągnięta wiedza ma się przysłużyć do wytwarzania przedmiotów).

Stagiryta w swoim systemie filozoficznym przeciwstawiał się Platonowi, a zwłaszcza na tezie „ukrytej pamięci” o idealnym świecie jaką miał posiadać każdy człowiek. Arystoteles uważał, że człowiek rodzi się z tzw. czystą kartą i jego umysł dopiero kształtuje się na podstawie nabywanych doświadczeń. W nawiązaniu do tego, stwierdzał też, że należy utworzyć dziedzinę zajmującą się prawidłowym wnioskowaniem i oceną, czy procesem myślowym jako takim – jest to dzisiaj znana wszystkim logika.

Dzieła

Filozof w trakcie życia stworzył liczne dzieła, w których zawarł swój system filozoficzny. Podzielić je można w zależności od dziedziny nauki jakiej dotyczą. I tak, są to pisma z zakresu logiki, zatytułowane zbiorczo Organon, pisma dotyczące fizyki (najważniejsze: Fizyka). Zoologia i O częściach zwierząt to najważniejsze pozycje dotyczące biologii. Kolejne dzieła dotyczą: psychologii (O duszy), pisma dotyczące nauki samej w sobie i metafizyki, dzieła odnoszące się do polityki, etyki i ekonomii (najważniejsze: Etyka nikomachejska i Polityka) oraz pisma poetyczne dotyczące retoryki i poezji.

Obecność w kulturze i nauce

System filozoficzny Arystotelesa miał niebagatelny wpływ na późniejszy świat i jego postrzeganie. Jego myśli i wkład w naukę (zwłaszcza w biologię i nauki przyrodnicze), politykę i logikę stanowią podwaliny obecnej nauki, a w niezmienionej formie były obecne w czasach nowożytnych przez długi okres czasu. Św. Tomasz z Akwinu, chrześcijański filozof i uczony na podstawie tez Arystotelesa sformułował własny system nazywany tomizmem. Jest on obecny do tej pory jako oficjalny system filozoficzny w Kościele Katolickim.

Skomentuj / dodaj informacje o osobie

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

− 2 = 6

Komentarze

Podobne biografie i życiorysy

Źródła

Zdjęcie pochodzi z portalu https://commons.wikimedia.org/ wykorzystane na podstawie domeny publicznej; marmurowa kopia oryginalnego greckiego popiersia z brązu; autor zdjęcia: Jastrow 2006