Paulo Sousa życiorys

Życiorys i biografia Paulo Sousy

Portugalski trener piłki nożnej, były zawodnik tej dyscypliny grający na pozycji defensywnego pomocnika. Od 21 stycznia 2021 r. nowy trener piłkarskiej reprezentacji Polski.

Pochodzenie, młodość

Paulo Manuel Carvalho de Sousa urodził się 30 sierpnia 1970 r. w portugalskim Viseu. Swoje pierwsze kroki w piłce nożnej stawiał w juniorskich zespołach Clube de Futebol Os Repesenses. Grał tam do 1986 r., kiedy to został zawodnikiem Benfiki Lisbona. Utalentowany nastolatek występował w meczach juniorskich, a jego umiejętności zostały dość szybko dostrzeżone, gdyż otrzymał powołanie do reprezentacji kraju w kategorii wiekowej U-20. Wraz z tym zespołem, w 1989 r. zdobył młodzieżowe mistrzostwo świata.

Kariera piłkarska

Od tego samego roku Sousa grał w seniorskim składzie lizbońskiej Benfiki. Grał w niej do 1993 r. zdobywając w tym czasie mistrzostwo kraju (sezon 1990/1991) i Puchar Portugalii dwa lata później. Łącznie wystąpił tam w 86 spotkaniach.

Kolejnym klubem Paulo Sousy był lizboński Sporting CP. Piłkarz występował tam przez jeden sezon (1993/1994). W trakcie 31 rozegranych spotkań zdobył 2 bramki.

W późniejszych latach swojej kariery zawodniczej wielokrotnie zmieniał pracodawcę. Z Portugalii przeniósł się do Juventusu Turyn gdzie grał przez dwa sezony (1994-1996), następnie w latach 1996-1998 r. był zawodnikiem Borussi Dortmund. Inne kluby piłkarskie w których grał to Inter Mediolan, Parma FC, Panathinaikos AO i RCD Espanyol (dwa ostatnie na zasadzie wypożeczenia w trakcie obowiązującego kontraktu z Parmą).

W seniorskiej reprezentacji Portugalii rozegrał łącznie 51 spotkań debiutując 16 stycznia 1991 r. w trakcie meczu towarzyskiego z Hiszpanią. Sousa był powoływany na turnieje Euro UEFA w 1996 i 2000 r. Pojechał także na Mistrzostwa Świata w 2002 r. do Korei Płd. i Japonii, nie zagrał tam jednak na żadnym spotkaniu.

Swoją dość krótką karierę zawodniczą zakończył w 2002 r. mając zaledwie 31 lat. Przyczyną były liczne kontuzje, które w ostatnich latach gry uniemożliwiały mu grę na najwyższym poziomie.

Największe sukcesy

Swoje największe osiągnięcia w karierze zawodniczej Sousa osiągnął w Juventusie. Zdobył tam Mistrzostwo w Serie A i Puchar Włoch (sezon 1994/1995), a rok później Ligę Mistrzów. Ten tytuł zdobył ponownie w kolejnym sezonie, będąc już zawodnikiem Borussi Dortmund. W finale zagrał przeciwko kolegom z byłej drużyny. Z niemieckim zespołem zdobył jeszcze Superpuchar Niemiec oraz Puchar Interkontynentalny.

Trener

Kilka lat po zakończeniu kariery zawodniczej, Paulo Sousa zaczął pracować jako trener. Najpierw był asystentem trenera w portugalskiej reprezentacji U-16, później współpracownikiem Carlosa Queiroza w seniorskim zespole. W 2008 r. rozpoczął pracę jako samodzielny trener w angielskim klubie Queens Park Rangers. Odszedł stamtąd w atmosferze skandalu, gdy w trakcie walki w barażach władze klubu wypożyczyły najlepszego strzelca drużyny, o czym Sousa miał nie wiedzieć. Gdy powiedział o tym dziennikarzom uznano to za zdradę i zwolniono go.

Pozostał w Wielkiej Brytanii i w następnych latach pracował w kilku klubach Premier League – walijskim Swansea City (2009-2010) i Leicester City F.C. (2010). W pierwszym z nich osiągał całkiem dobre rezultaty, ale po przejściu do Leicester nie zagrzał w nowym klubie miejsca (zwolniono go po zaledwie 9 rozegranych spotkaniach). Przy braku propozycji zawodowych w lepszych ligach europejskich, w 2011 r. Paulo Sousa został szkoleniowcem węgierskiego klubu Videoton, który prowadził przez kolejne dwa sezony. Zyskał tam popularność i sympatię, zmuszony był jednak rozwiązać kontrakt z powodów rodzinnych. Kolejnym przystankiem w karierze został izraelski Maccabi Tel Awiw (2013/2014), z którym zdobył mistrzostwo kraju, następnie szwajcarski FC Basel. W Bazylei ponownie spędził jeden sezon, nie przeszkodziło to jednak w zdobyciu tytułu mistrzowskiego tamtejszej ligi.

Trzy ostatnie kluby Paulo Sousy to włoski ACF Fiorentina (2015-2017), chiński Tianjin Quanjian (2017/2018) i francuski Girondins Bordeaux (2019/2020).

Kontrowersje

Portugalczyk słynie z dość kontrowersyjnych zachowań, co w wielu miejscach przysporzyło mu wrogów. Na samym początku pracy na Węgrzech w trakcie meczu towarzyskiego miał uderzyć głową jednego z dziennikarzy poważnie go raniąc. Gdy sprawa trafiła do sądu, szkoleniowiec przyznał się do tego czynu, utrzymywał jednak, że zrobił to przypadkowo.

Jego zawodnicy określali trenera jako osobę, która jest blisko swoich podopiecznych i buduje z nimi dobre relacje. Nie może tego jednak potwierdzić jeden z bardziej znanych polskich piłkarzy, Kuba Błaszczykowski. Sousa był jego trenerem we włoskim klubie Fiorentina i miał sprzeciwiać się wyjazdom Polaka na mecze reprezentacji. Gdy Błaszczykowski mimo to nie opuścił zgrupowania, po powrocie do klubu coraz częściej siedział na ławce rezerwowej zamiast pojawiać się na murawie.

Atmosfera skandalu otacza również zakończenie kontraktu z ostatnim klubem Sousy – Girondins Bordeaux. Trener był tam skonfliktowany z władzami w kwestiach zarówno transferów zawodników (które w 2020 r. zostały wstrzymane), jak i oczekiwanych efektów gry. Wątpliwości budziły również niejasne zapisy w jego kontrakcie, według których miał otrzymywać dodatkowe pieniądze za każdy transfer w klubie (co jest nielegalne we Francji).

Reprezentacja Polski

21 stycznia 2021 r. prezes PZPN Zbigniew Boniek ogłosił, że nowym trenerem reprezentacji Polski został Paulo Sousa. Zarówno decyzja zatrudnienia Portugalczyka, jak i wcześniejszego nieoczekiwanego zwolnienia dotychczasowego selekcjonera Jerzego Brzęczka spotkała się z ogromnym poruszeniem i zaskoczeniem środowiska piłkarskiego. Komentatorzy podkreślają, że wybór dość kontrowersyjnego szkoleniowca paradoksalnie może być szansą na zmianę w mentalności drużyny i wprowadzeniem tzw. „świeżej krwi”.

Trener spotkał się już z Robertem Lewandowskim, kapitanem reprezentacji, przyleciał także do Warszawy, gdzie 27 stycznia spotkał się ze Zbigniewem Bońkiem i działaczami PZPN. Pierwsze mecze z Paulem Sousą jako selekcjonerem odbędą się w marcu 2021 r.

Życie prywatne

Dwukrotnie wchodził w związki małżeńskie. Z pierwszą żoną, Cristiną Neto De Almeidą ma dwójkę dzieci – córkę Marię i syna Guilherme. Para rozwiodła się w 2003 r., a w trakcie procesu Sousa zarzucał swojej byłej partnerce niewierność, kwestionując nawet w pewnym momencie bycie ojcem młodszego z dzieci. W 2006 r. związał się z Cristiną Mohler – modelką i prezenterką w portugalskiej telewizji. Pobrali się w 2007 r., wychowują wspólnie córkę Cristiny z poprzedniego związku. W 2016 r. odnowili swoją przysięgę małżeńską chcąc podsumować dziesięć lat swojego związku.