codziennie nowe aktualizacje
Galileusz życiorys
Spis treści
Życiorys i biografia Galileusza
Właściwie Galileo Galilei – włoski uczony i astronom żyjący na przełomie XVI i XVII wieku. Jego osiągnięcia dotyczące metodologii badań oraz odkrycia w dziedzinie astronomii przyczyniły się do postępu w nowożytnej fizyce i astronomii.
Pochodzenie
Urodził się 15 lutego 1564 r. we włoskim mieście Piza. Był najstarszym dzieckiem Giulii i Vincenzo. Młody Galileo odziedziczył skłonności do przedmiotów ścisłych po ojcu, gdyż ten był matematykiem, teoretykiem muzyki i kompozytorem, a także handlował wełną. Miał sześcioro młodszego rodzeństwa. Gdy chłopiec miał 10 lat, rodzina przeprowadziła się do Florencji.
Edukacja
Galileo przez pierwsze lata swojego życia otrzymywał edukację w domu. Mając 11 lat wyjechał do Santa Maria di Vallombrosa, do jezuickiej szkoły zakonnej. Uczęszczał tam przez 4 lata, w trakcie których zakonnicy mieli na niego tak duży wpływ, że chciał zostać jednym z nich. Ojciec Galileusza nie wyraził na to zgody, dlatego chłopiec powrócił do domu.
Studiował na Uniwersytecie w Pizie: początkowo medycynę, następnie matematykę i filozofię.
Praca
Galileo Galilei prowadził działalność nauczycielską ucząc matematyki w Sienie i Florencji. W tym samym czasie rozpoczął również swoją pracę naukową, gdyż z tego okresu pochodzą jego pierwsze wynalazki.
W 1589 r. został profesorem matematyki na swojej uczelni w Pizie, a trzy lata później przeniósł się do Padwy na tamtejszy uniwersytet. Oprócz matematyki wykładał również astronomię, geometrię i mechanikę.
Odkrycia
Do pierwszych odkryć naukowca należy zbudowanie wagi hydrostatycznej oraz odkrycie izochronizmu jaki rządzi ruchami wahadła. Na początku XVII wieku, już podczas pobytu w Padwie, sformułował teorię dotyczącą swobodnego spadania ciał, która później stała się podstawą do odkrycia Newtona. W 1609 r. zbudował również jako jeden z pierwszych lunetę, służącą mu do obserwacji i późniejszych odkryć astronomicznych.
Dokonania astronomiczne
To właśnie dzięki temu przyrządowi Galileusz odkrył i zmierzył wysokość gór, jakie znajdują się na księżycu. Prowadził również obserwacje Jowisza, odkrywając w 1610 r. cztery naturalne satelity krążące wokół tej planety. Kilka lat później zaobserwował i opisał plamy występujące na Słońcu oraz fazy Wenus.
Swoimi obliczeniami potwierdził teorię heliocentryczną Kopernika, która w ówczesnym świecie była przedmiotem sporów, a popieranie jej przez Galileusza sprawiło, że uznano ją wręcz za heretycką. Jednak w późniejszym czasie obydwaj badacze zostali słusznie uznani za propagatorów nauki.
Najważniejsze dzieła
Do najważniejszych dzieł Galileusza należą: O unoszących się ciałach, Posłanie z gwiazd, Historia i dowodzenia plam słonecznych, czy Waga probiercza – dotycząca metodologii prowadzenia badań naukowych w nowoczesny sposób.
W swoich publikacjach niejednokrotnie odnosił się do teorii heliocentrycznej uznając ją za prawdziwą, co z jednej strony zapewniło mu rozgłos, a z drugiej spowodowało zainteresowanie władz kościelnych w Rzymie i Kongregacji Świętej Inkwizycji. Naukowcowi zarzucano, iż propagując heliocentryzm głosi herezje oraz nieprawidłowo i bez uprawnień interpretuje Biblię.
Ostatnia publikacja Rozmowy i dowodzenia matematyczne z zakresu dwóch nowych umiejętności została przemycona do Holandii w postaci rękopisu i tam wydana w 1638 r. Zawiera ona podsumowanie odkryć naukowca w zakresie mechaniki.
Proces
Galilei był dwukrotnie sądzony przez inkwizytorów: w 1616 r. i 1633 r. Po pierwszym z nich został zobowiązany do zaprzestania mówienia o teorii heliocentrycznej, jako o istniejącym fakcie i pozwolono jedynie nazywać ją hipotezą. Przyczyną była sprzeczność teorii z oficjalną nauką Kościoła Katolickiego w ówczesnym czasie.
Jedno z ostatnich ważnych dzieł, wydane w 1632 r. Dialog o dwu najważniejszych układach świata: ptolemeuszowym i kopernikowym było bezpośrednią przyczyną wszczęcia przeciw Galileuszowi kolejnego procesu. Publikacja ta zawierała polemikę między dwoma osobami reprezentującymi odmienne poglądy nt. heliocentryzmu.
Inkwizytorzy zarzucili mu sprzeciwienie się wcześniej wydanemu wyrokowi i pośredniej obrazie papieża w treści dzieła. Naukowiec został zmuszony do przyznania się do winy (w przeciwnym razie mógłby zapłacić życiem) i skazany na 3 lata aresztu domowego i życia w odosobnieniu oraz dożywotne codzienne odmawianie psalmów pokutnych.
Indeks Ksiąg Zakazanych
Wyrok z 1633 r. obejmował spalenie istniejącego już nakładu Dialogu… oraz wpisanie dzieła do Indeksu Ksiąg Zakazanych. Decyzja ta została uchylona dopiero w 1822 r.
Rodzina
Galileusz nigdy się nie ożenił, był jednak w związku z Mariną Gambą. Para miała trójkę dzieci – dwie córki: Virginię i Livię oraz syna Vincenzia.
Śmierć
Galileusz odbył wyrok aresztu domowego w willi Medyceuszów w Pincio, później był gościem w pałacu arcybiskupim w Siennie. Ostatecznie zamieszkał w Arcetri pod Florencją. Areszt domowy nie przeszkodził mu w kontynuowaniu badań naukowych z zakresu mechaniki, a także przyjmowaniu licznych gości, zarówno duchowieństwa jak i ze świata nauki. Kilka lat przed śmiercią stracił też wzrok.
Zmarł 8 stycznia 1642 r. w swoim domu.
Rehabilitacja i ciekawostki
Oficjalna rehabilitacja Galileusza nastąpiła dopiero w 1993 r., 350 lat po śmieci naukowca. Papież Jan Paweł II przyznał wówczas, iż wyrok Inkwizycji był błędną decyzją. Powołał również kilka lat wcześniej (w 1979 r.) specjalną komisję badającą prace naukowca.
Według legend, naukowiec miał powiedzieć słowa „a jednak się kręci” mimo przyznania się do błędu i wyroku inkwizycji. Zostały mu one przypisane w 1757 r. przez londyńskiego dziennikarza Giuseppe Baretti.
Z kolei bezsprzecznie jest autorem zdania: „Matematyka jest alfabetem, za pomocą którego Bóg opisał Wszechświat”.
Podobne biografie i życiorysy
Źródła
Zdjęcie pochodzi z portalu https://pl.wikipedia.org/, wykorzystane na podstawie domeny publicznej; fragment obrazu autorstwa Ottavio Leoni
Komentarze