Waris Dirie życiorys

Życiorys i biografia Waris Dirie

Waris Dirie jest somalijską modelką, pisarką i działaczką na rzecz praw kobiet. Urodziła się w 1965 roku w Galkayo.

Dzieciństwo

Waris urodziła się w nomadzkiej rodzinie żyjącej na somalijskiej pustyni w pobliżu granicy z Etiopią. Dokładna data jej urodzin nie jest znana, gdyż plemiona nomadów, z których wywodzi się Waris, nie używają tradycyjnych dat i pór roku, lecz dzielą rok na pory deszczową i suchą. Jej imię w rdzennym języku oznacza „pustynny kwiat”.

Jako pięciolatka została poddana okrutnemu zabiegowi obrzezania. Okaleczanie narządów płciowych dziewczynek jest tradycją w wielu krajach afrykańskich. Zabieg ten, zgodnie z tradycją, miał zapewnić jej czystość i udane zamążpójście. Obrzezanie zapewnia kobiecie również poszanowanie rodziny i miejsce w społeczności. W wyniku tego rytuału zmarła siostra i dwie kuzynki Waris. Gdy miała 13 lat ojciec postanowił wydać ją za mąż za 60-letniego mężczyznę.

Te dwa wydarzenia zaważyły na całym przyszłym życiu Waris. Dziewczynka zdecydowała się wziąć los w swoje ręce i uciec z domu. W przeddzień ślubu uciekła do krewnych w Mogadiszu, a następnie przez 4 lata pracowała jako pomoc domowa u swojego wuja w Londynie. Nie potrafiła czytać, pisać ani posługiwać się zegarkiem, a rodzina pilnowała, by ich krewna nie dowiadywała się zbyt wiele o nowym otoczeniu.

Po powrocie wuja do Somalii dziewczyna została w Londynie i zaczęła prowadzić samodzielne życie. Nauczyła się żyć w świecie tak różnym od tego, w którym się urodziła. Znalazła pokój do wynajęcia i pracę w McDonaldzie, a także nauczyła się angielskiego. W Londynie nastąpił też przełom w jej życiu. Została bowiem dostrzeżona przez Terence’a Donovana, jednego z najsłynniejszych fotografów mody...

Kariera modelki

Karierę modelki zaczęła, gdy miała 18 lat. Dzięki Donovanowi w 1987 roku znalazła się na okładce prestiżowego kalendarza Pirelli. Po tym wydarzeniu kariera Waris jako modelki nabrała tempa. Przeprowadziła się z Londynu do Nowego Jorku. W 1995 roku, wraz z ekipą BBC wybrała się w podróż do Afryki, by nakręcić film dokumentalny pt. Dzień, który odmienił moje życie. Spotkała się tam ze swoją matką i młodszym bratem. Film ukazał się ostatecznie pod nazwą Nomada w Nowym Jorku.

Modelka wzięła udział w wielu kampaniach reklamowych dla takich firm jak Chanel, Levi’s czy L’Oreal. Była pierwszą czarnoskórą modelką, która promowała produkty kosmetyczne firmy Revlon. Była gwiazdą wybiegów na całym świecie. Pracowała z takimi modelkami jak Cindy Crawford czy Claudia Schiffer.

Znalazła się na okładkach najważniejszych magazynów mody takich jak: „Elle”, „Glamour” czy „Vogue”. W 1987 roku zagrała w filmie o przygodach Jamesa Bonda zatytułowanym W obliczu śmierci.

Misja

Somalijka odniosła sukces w świecie mody i już jako słynna supermodelka zdecydowała się opowiedzieć społeczeństwu o cierpieniu, jakie muszą znosić kobiety w krajach afrykańskich. We wstrząsającym i wzruszającym wywiadzie dla magazynu „Marie Claire” opowiedziała o tragedii, jaka ją spotkała w dzieciństwie i ze szczegółami opisała procedurę okaleczania dziewczynek, która praktykowana jest nie tylko w jej rodzinnym kraju.

Modelka rozpoczęła otwartą walkę z powszechnie praktykowanym w Afryce obyczajem okaleczania kobiet. W 1996 roku sekretarz generalny ONZ, Kofi Annan, mianował Waris specjalnym ambasadorem ONZ do spraw eliminacji FGM (okaleczenia kobiecych narządów płciowych), przez co zaczęła podróżować po całym świecie, brać udział w konferencjach, spotykać się z głowami państw i najważniejszych instytucji i udzielać setek wywiadów. Wszystko po to, by skupić uwagę świata na swojej misji i celu, jakim jest walka o zaprzestanie obrzezania, które nadal jest praktykowane zarówno przez Muzułmanów, jak i Chrześcijan na całym świecie.

W 1997 roku wydała książkę, w której opowiedziała ze szczegółami o swoim życiu w Somalii i o tym, jak po latach stała się cenioną modelką. Wstrząsająca książka natychmiast stała się bestsellerem w wielu krajach. Sprzedano ponad 11 milionów egzemplarzy na całym świecie.

W 2002 roku Waris założyła fundację swojego imienia, a w 2010 roku przemianowała ją na Fundację Kwiat Pustyni. Obecną międzynarodową siedzibą organizacji jest Wiedeń. Kluczowymi aspektami działalności fundacji są: podnoszenie świadomości, działania prewencyjne i naprawianie wyrządzonych już szkód.

Okazało się, że rytuał obrzezania kobiet występuje również w imigranckich rodzinach mieszkających w Europie, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Australii. Fundacja Waris pomaga kobietom wrócić do normalności. Poprzez kampanie społeczne i uświadamiające członkom fundacji udało się dotrzeć do milionów ludzi na całym świecie. Wiele afrykańskich kobiet i mężczyzn pod wpływem działań fundacji zaprzestało praktyk i przyłączyło się do tej walki

Waris Dirie otrzymała wiele prestiżowych nagród za swoją działalność oraz napisane książki. W 2000 roku magazyn „Glamour” ogłosił ją Kobietą Roku, a w 2002 roku uzyskała literacką Nagrodę Corinne.

Życie prywatne

Waris ma austriackie obywatelstwo. W swoim życiu mieszkała już w Wiedniu, Nowym Jorku, Londynie, Los Angeles, Kapsztadzie. Obecnie mieszka w Polsce, w Gdańsku, gdzie urodziła syna, Leona. Modelka będąc w Polsce adoptowała również dwójkę somalijskich dzieci, Halwo i Mohameda, dzieci swojego brata, których matka zmarła przy porodzie. Waris ma też syna Aleeke, który mieszka w Stanach Zjednoczonych.