Thomas Alva Edison życiorys

Życiorys Thomasa Alvy Edisona

Amerykański wynalazca i przedsiębiorca. Właściciel ponad 1000 patentów w samych Stanach Zjednoczonych, twórca prestiżowego czasopisma naukowego „Science”.

Pochodzenie

Urodził się 22 lutego 1847 r. w miasteczku Milan w stanie Ohio. Pochodził ze średnio zamożnej rodziny, był najmłodszy spośród siedmiorga dzieci Samuela i Nancy Edison. Ojciec Thomasa prowadził biznes zajmujący się handlem drewnem służącym do budowy.

Gdy miał 7 lat przenieśli się do Port Huron, tam też mały Al (tak mówili na niego najbliżsi) zachorował na szkarlatynę. Powikłaniem choroby była postępująca z wiekiem głuchota, która powodowała stopniową izolację od otoczenia.

Edukacja i pierwsze eksperymenty

Mając 8 lat rozpoczął naukę w szkole, jednak jego formalna edukacja trwała tylko kilka miesięcy. Młody Edison był dociekliwym i krnąbrnym uczniem, który nie zamierzał realizować nudnego w jego opinii materiału z podręczników. Zamiast tego zadawał nauczycielom trudne pytania i wolał zdobywać wiedzę z książek. Ostatecznie porzucił szkołę (bądź został z niej wyrzucony), a wiedzę zdobywał dzięki samodzielnej nauce, korzystając z bibliotek publicznych. Uczył się też od ojca, który jako komiwojażer zabierał syna w podróże po USA i Kanadzie.

Szczególnie zainteresowała go książka, w której były opisane różne eksperymenty. Chłopiec zaczął je przeprowadzać w swoim domowym laboratorium, a kiedy wykonał wszystkie wymienione w książce, zaczął wymyślać swoje.

Początek kariery

Swój zmysł przedsiębiorczości zaczął rozwijać praktycznie w tym samym czasie, co eksperymenty. Jako dwunastolatek zaczął sprzedawać gazety i słodycze w pociągu na trasie Port Huron-Detroit. Jego biznes rozkręcił się kiedy sprzedawał gazety i informacje z frontów wojny secesyjnej. W międzyczasie w dalszym ciągu pogłębiał swoja wiedzę i w dalszym ciągu przeprowadzał eksperymenty (m.in. w wyniku jednego spalił wagon).

Ambitny chłopak zajmował się nie tylko sprzedażą gazet. Własnoręcznie uruchomił telegraf na stacji kolejowej w swoim rodzinnym miasteczku. W latach 1863-69 pracował jako telegrafista w różnych miejscach w USA, między innymi w bostońskiej firmie Western Union. W tym samym czasie zapoznał się też z wynalazkami Faradaya, dzięki czemu opatentował urządzenie do szybkiego liczenia głosów w Kongresie (nie zostało ono jednak wprowadzone do użytku).

Dzięki usprawnieniu działania telegrafu i zbudowaniu urządzenia, które może przekazywać i drukować bieżące notowania z akcji. Wymyślił także system telegrafii wielokrotnej, dzięki której można było przesyłać równocześnie kilka wiadomości przy użyciu tego samego przewodu. Sprzedaż przyrządu do giełdy w Nowym Jorku i Bostonie oraz do kilku gazet okazała się sukcesem, a Edison za zarobioną fortunę otworzył swoją „fabrykę wynalazków”.

Menlo Park

W 1876 r. powstało pierwsze na świecie laboratorium, w którym tworzono i usprawniano różne wynalazki znajdowało się w Menlo Park, w stanie New Jersey. Thomas Edison miał ambitne założenie – „tworzenie jednego przełomowego wynalazku co pół roku i jednego mniej istotnego co dziesięć dni”. Przy współpracy z zespołem inżynierów oprócz własnych projektów wytwarzał także przyrządy zlecone przez zewnętrzne firmy.

Do najważniejszych osiągnięć laboratorium w Menlo Park należy usprawnienie telefonu Grahama Bella (przez użycie m.in. mikrofonu węglowego), czy wynalezienie fonografu – pierwszego urządzenia rejestrującego dźwięki. Za pomocą diamentowej igły przesuwającej się po wałku (owiniętym najpierw cynową folią, a następnie celuloidem) zapisywano, a później odtwarzano muzykę czy też głos. Dźwięki wydobywały się przez tubę umieszczoną na końcu, a sam fonograf był poprzednikiem późniejszych patefonu i gramofonu.

Żarówka i elektrownia

Thomas Edison nie był jednak pierwszym wynalazcą żarówki, jak się powszechnie uważa. Pierwsze tego typu urządzenia były konstruowane już kilkadziesiąt lat przed nim. Wynalazca wraz ze swoim zespołem skonstruował jednak najbardziej wydajną i najdłużej świecącą żarówkę. Opatentował ją w 1880 r. i w tym samym czasie zaczął jej masową produkcję.

Jako sprawny przedsiębiorca miał też swój wpływ na elekryfikację miast. Będąc współzałożycielem Edison Electric Light Company zbudował w Nowym Jorku pierwszą na świecie elektrownię miejską, która zaczęła zaopatrywać w prąd pojedynczych odbiorców. Mimo konfliktów z konkurencją (znana jest m.in. jego „wojna” z Georgem Westinghousem i Nikolą Teslą o dominację na rynku wytwarzania prądu) przez pierwsze lata działania elektrowni był monopolistą w tej dziedzinie.

Inne wynalazki

W kolejnych latach imperium Edisona zostało przeniesione do West Orange, gdzie w kompleksie budynków kontynuowano pracę i badania. Obecnie znajduje się tam muzeum wynalazcy i przedsiębiorcy.

Do innych wymyślonych, bądź opatentowanych przez Edisona przedmiotów należą m.in.: kinetoskop służący do indywidualnego odtwarzania filmów, kamerę filmową do równoczesnego zapisywania dźwięku i obrazu, elektryczny długopis (dzięki któremu można było kopiować zapisany tekst), czy też jeden z pierwszych akumulatorów – ogniwo niklowo-żelazowe.

Miał też wpływ na upowszechnienie używania betonu, czy próżniowe pakowanie żywności.

Na jego nazwisko w Stanach Zjednoczonych wystawiono 1093 patenty, w innych krajach 1239 (w większości podobne do tych amerykańskich).

Życie prywatne

Był dwukrotnie żonaty. 25 grudnia 1871 r. mając 25 lat ożenił się z szesnastoletnią Mary Stilwell. Mieli troje dzieci – Marion, Thomasa juniora i Williama. Najmłodszy z nich poszedł w ślady ojca i również został wynalazcą. Szczęście rodzinne nie trwało jednak długo, gdyż Mary zmarła w sierpniu 1884 r. prawdopodobnie na guza mózgu.

Dwa lata później Edison ożenił się ponownie, z pochodzącą z Ohio Miną Miller, córką wynalazcy Lewisa Millera. Z nią także miał trójkę dzieci – Madeleine, Charlesa (który po śmierci ojca przejął rodzinny biznes) i Theodore’a – kolejnego wynalazcę z rodziny Edisonów.

Śmierć

Popularność Edisona przyniosła mu uznanie organów państwowych. W 1927 r. został członkiem amerykańskiej Narodowej Akademii Nauk, rok później Kongres odznaczył go tytułem Zasłużonego Amerykanina.

Thomas Edison zmarł 18 stycznia 1931 r. w swoim domu w West Orange (New Jersey).

Wpływ na potomnych

Mimo kontrowersji jakie Edison wzbudzał swoją osobą – m.in. podkupywał cudze wynalazki i patentował je jako swoje, prowadził szpiegostwo przemysłowe, a także ścigał i procesował się z tymi, którzy próbowali przeciwstawić się potentatowi, był jednak bardzo sprawnym przedsiębiorcą i pomysłowym człowiekiem.

Nie można też przecenić roli jaką spełnił w przyspieszeniu rozwoju technologicznego na całym świecie. Nawet obecnie, każdego dnia korzystamy z chociaż jednego wynalazku, w którym swój udział ma Thomas Edison. To dzięki niemu większość osób po odebraniu telefonu mówi „halo”. Wymyślił je, aby usprawnić komunikację między rozmówcami zaraz po uzyskaniu połączenia (zamiast mówienia długiego „czy uzyskałem połączenie”).