Seneka Młodszy życiorys

Życiorys i biografia Seneki Młodszego

Filozof, mówca, poeta rzymski, wychowawca Nerona – późniejszego cesarza. Sprawował funkcję konsula na cesarskim dworze. Z rozkazu Nerona popełnił samobójstwo.

Życie

Seneka pochodził z Cordoby. W Rzymie studiował retorykę oraz filozofię. Po studiach bywał często zsyłany, m.in. na Korsykę, przez cesarza Klaudiusza. Po objęciu władzy przez Nerona, Seneka został jednym z jego bliskich współpracowników i miał dzięki temu spory wpływ na losy Cesarstwa Rzymskiego. Pracując na dworze cesarskim mógł poświęcić się filozofii.

Z biegiem lat utracił zaufanie Nerona, co spowodowało odejście Seneki z dworu cesarskiego. Tłumaczył się potrzebą odpoczynku, wiekiem i ogólnym słabym stanem zdrowia. Będąc oskarżanym o nadmierne bogactwo, udał się na prowincję, gdzie oddawał się kontemplacjom. Neron, obawiając się wpływów Seneki i spisku przeciwko sobie, wydał na niego wyrok śmierci przez samobójstwo.

Filozofia

Senece najbliższa była filozofia stoicka oraz w mniejszym stopniu cynicka. Jako autor własnej koncepcji, rozróżniał trzy główne filary filozofii: etykę, logikę oraz fizykę.
Skłania się ku dualizmowi. Według Seneki ciało jest dla duszy więzieniem, a uczucia takie jak gniew powinny być przez człowieka zwalczane. Głosił, iż tylko prawdziwa cnota może zapewnić szczęście. Szczęście można osiągnąć jedynie poprzez podporządkowanie się procesom naturalnym i należy go szukać jedynie w głębi człowieka. Sprzeciwiał się walkom gladiatorów.

Najważniejsze dzieła: O pocieszeniu do Marcji, O pocieszeniu do matki Helwii,
O pocieszeniu do Polibiusza, O krótkości życia, O Opatrzności, Rozprawa o łagodności, Rozprawa o dobrodziejstwach.

Jego prace omawiają zarówno teorię etyczną, jak i porady praktyczne, a Seneka podkreśla, że obie części są odrębne, ale współzależne. Jego Listy do Lucyliusza ukazują dążenie Seneki do etycznej doskonałości i „stanowią rodzaj filozoficznego testamentu dla potomności”. Seneka uważa filozofię za balsam na rany życia. Destrukcyjne namiętności, zwłaszcza gniew i żal, muszą zostać wykorzenione lub łagodzone zgodnie z rozumem.

Omawia względne zasługi życia kontemplacyjnego i życia aktywnego i uważa za ważne zmierzenie się z własną śmiertelnością i możliwość stawienia czoła śmierci. Trzeba chcieć praktykować ubóstwo i właściwie korzystać z bogactwa, a on pisze o przysługach, ułaskawieniu, znaczeniu przyjaźni i potrzebie przynoszenia pożytku innym. Wszechświatem najlepiej rządzi rozumna opatrzność, co należy pogodzić z akceptacją przeciwności.