Roksolana życiorys

Życiorys i biografia Roksolany

Sułtanka Roksolana przyszła na świat około roku 1505, zmarła 15 kwietnia 1558 r. w Stambule. Była żoną Sulejmana Wspaniałego.

Dzieciństwo i młodość

Zachowało się niewiele faktów dotyczących jej dzieciństwa. Wiadomo jedynie, że przyszła na świat w rodzinie Aleksandry i Hawryło Lisowskiego, który był prawosławnym kapłanem. Urodziła się na na terenie Królestwa Polskiego, aktualnie byłaby to Ukraina. Była ruskiego pochodzenia. 

Prawdopodobnie jej pierwszym imieniem było Anastazja lub Aleksandra. Imię zmieniła, gdy w młodości na skutek najazdu tatarskiego, trafiła do sułtańskiego haremu. Nie jest znana dokładna data jej porwania, wiadomo jedynie, że do haremu trafiła około 1520 r. Prawdopodobnie na targu niewolników w Konstantynopolu zakupił ją przyjaciel Sulejmana – Ibrahim Pasza. Następnie podarował ją sułtanowi. Ibrahim Pasza został później zamordowany przez Roksolanę.

Nazywana również była Hürrem. Sułtan szybko zakochał się w swojej nowej poddanej. 

Życie u boku Sulejmana

Dzięki licznym intrygom udało jej się doprowadzić do degradacji ówczesnej konkubiny Sulejmana – Mâhidevrân Gülbahar. Mâhidevrân została przez nią zmuszona do opuszczenia dworu, a jej najstarszy syn Mustafa został zamordowany. Powodem odesłania kobiety miała być skarga Roksolany, która doniosła sułtanowi, że jego żona podrapała jej twarz i teraz nie może widzieć się w takim stanie z władcą. Rozgniewany sułtan wykonał prośbę ukochanej i nakazał Mâhidevrân opuścić pałac.

Roksolana wkrótce została żoną sułtana (w 1534 r.). Był to pierwszy w historii Imperium Osmańskiego ślub władcy z niewolnicą. Urodziła mu szóstkę dzieci: Mehmeda (zmarł w 1543 r. na czarną ospę), Mihrimah, Abdullaha (zmarł w dzieciństwie mając zaledwie 3 lata), Selima, Bajazyda i Cihangira (prawdopodobnie popełnił samobójstwo, nie mógł pogodzić się ze śmiercią Mustafy). Na skutek spisku i morderstwa Bajazyda i jego dzieci, kolejnym władcą został Selim. Jego starsza siostra Mihrimah zajęła się stworzeniem jego haremu i zarządzaniem nim. 

Śmierć

Roksolana zmarła 15 kwietnia 1558 r. w Stambule. Pochowano ją w mauzoleum przy meczecie  Sulejmana Wspaniałego w Stambule.

Obecność w kulturze

Roksolana i jej mąż Sulejman byli bohaterami niezliczonych utworów artystycznych. Przetrwały również miłosne listy, które pisał do niej Sulejman. Ona sama korespondowała z ówczesnym władcą Polski – Zygmuntem Augustem. Poza listami przesyłała mu również drobne upominki. Mówi się że miała duży wpływ na politykę Turcji i łagodny stosunek sułtana do Polski.

Angażowała się również w budowę miejsc kultu religijnego. Nakazała wybudowanie kompleksu Haseki Sultan z biblioteką, szpitalem i szkołą. Wspierała biednych, chociażby poprzez otwarcie kuchni w pobliżu meczetu Ayasofia.

Postać Roksolany stała się inspirację do powstania serialu Wspaniałe stulecie. Opowiada on o czasie rządów Sulejmana Wspaniałego, jednak głównym wątkiem pozostaje jego związek z Roksolaną.