Robert Peary życiorys

Biografia i życiorys Roberta Peary'ego

Robert Peary urodził się 6 maja 1856 roku w Cresson w Stanach Zjednoczonych. Był żołnierzem, oficerem amerykańskiej marynarki, a także odkrywcą i polarnikiem. Prawdopodobnie jako pierwszy człowiek zdobył biegun północny. Został za to wyróżniony przez Amerykański Kongres oraz przez liczne stowarzyszenia naukowe. Autor książek Northward over the Great Ice oraz Nearest the Pole.

Podróże do Arktyki

Robert Peary to badacz polarny, który kilkakrotnie odwiedził Arktykę. W czasie tych wypraw poznawał zwyczaje ludów zamieszkujących obszary arktyczne. Uczył się od nich jak przetrwać w warunkach polarnych – nauczył się budować igloo oraz powozić psi zaprzęg.

Wyprawa na biegun północny

Robert Peary wyruszył na biegun północny 6 lipca 1908 roku. Ekspedycja wypłynęła okrętem z Nowego Jorku. Składała się z 23 osób – grupy głównej i grup pomocniczych. Gdy warunki pogodowe pogorszyły się, wyprawa na czas zimy zatrzymała się na wyspie Ellesmere. Podróż została wznowiona 1 marca 1909 roku.

W końcowym etapie ekspedycji nie było już grup pomocniczych, zawróciły  do Nowego Jorku. Na biegun północny udało się 5 osób – Robert Peary, Egingwah, Seegloo, Oatah, Matthew Henson oraz Ookeah. Z pamiętnika Peary’ego wynika, że zdobyli biegun północny 7 kwietnia 1909 roku.

Wątpliwy sukces

Wielu poddawało w wątpliwość zdobycie przez Peary’ego bieguna północnego. Zarzucano mu zbyt szybkie dotarcie na biegun – 37 dni oraz brak zweryfikowania jego pomiarów geograficznych przez innych członków. Robert jako jedyny z grupy znał się na nawigacji.

Podróżnik kilka dni po powrocie dostał informację, że Frederick Cook zdobył biegun północny rok wcześniej. Nie było na to jednak żadnych dowodów, dlatego nie uznawano tego za fakt.

Opinie historyków i ekspertów

Część historyków twierdzi, że Robert Peary myślał, że dotarł na biegun, a tak naprawdę doszedł w inne miejsce. Dziewięćdziesiąt lat po ekspedycji przeprowadzono badania i wykonano analizę zdjęć i pomiarów głębokości oceanu przywiezionych przez podróżnika. Uznano, że jeśli polarnik nie dotarł na biegun północny, to był maksymalnie 8 km od niego.

W 2005 roku Tom Avery postanowił powtórzyć wyprawę Peary’ego, aby rozwiać wątpliwości związane z ekspedycją 1908 roku. Ruszył tą samą drogą i użył takiego samego sprzętu. Dotarł na biegun prawie w 37 dni, co może stanowić dowód na sukces Peary’ego.  

Śmierć

Robert Peary zmarł 20 lutego 1920 roku w Waszyngtonie. Został pochowany na Cmentarzu Narodowym w Arlington.

Kalendarium najważniejszych wypraw

• 1892 – przejście w poprzek Grenlandii
• 1900 – odkrycie północnego krańca Grenlandii
• 1908 – wyprawa na biegun północny
• 1909 – zdobycie bieguna północnego