Michel Foucault życiorys

Życiorys i biografia Michela Foucaulta

Filozof i historyk francuski. Uznawany za prekursora postmodernizmu, choć sam, swoją działalnością wymyka się schematom. Duży wpływ na jego poglądy miał Fryderyk Nietzshe. Oprócz filozofii zajmował się także naukami społecznymi.

Wykształcenie i działalność akademicka

Michel Foucault skończył jezuickie kolegium w Poitiers, do którego uczęszczał w trakcie II wojny światowej. Po wojnie rozpoczął studia w Paryżu, w Ecole Normale Superieure.
Studia filozoficzne ukończył w 1947 roku, w międzyczasie zdobywając wykształcenie w zakresie psychologii i psychopatologii. Studia ukończył w 1949 roku. Po studiach miał epizod polityczny, gdyż przez kilka lat był członkiem Francuskiej Partii Komunistycznej.

W 1951 roku zdał egzamin państwowy z filozofii, a rok później z psychopatologii. Foucault po kilkuletniej pracy akademickiej wyjechał z Francji i rozpoczął pracę jako delegat kulturalny na Uniwersytecie w szwedzkiej Uppsali. Propagował kulturę francuską poza granicami ojczyzny. Przez rok pracował w Polsce, gdzie pełnił funkcję dyrektora Centrum Francuskiego na Uniwersytecie Warszawskim. W wyniku prowokacji na tle seksualnym opuścił stanowisko. Przez chwilę przebywał w Niemczech, w Hamburgu, po czym powrócił do Francji. Tam rozpoczął pracę jako docent uniwersytecie.

20 maja 1961 roku obronił rozprawę doktorską, po której otrzymał tytuł profesora i objął katedrę na uczelni w Clermont Ferrand. W latach 1966-1968 pracował w Tunisie. W 1968 roku rozpoczął pracę na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu w Vincennes. Dwa lata później objął katedrę „historii systemów myślenia”, która została powołana specjalnie dla niego.
Od 1970 roku zaczął również regularnie wyjeżdżać do USA na wykłady. Na początku lat 80 był zaangażowany w działalność pomocową dla polskiej opozycji. Popierał „Solidarność”.

25 czerwca 1984 roku zmarł w wyniku powikłań spowodowanych przez AIDS.

Filozofia

Myśl Foucaulta była wielopoziomowa i wielokształtna, co sprawia, że trudno ją konkretnie ukierunkować. Początkowo filozof był łączony ze strukturalizmem, lecz sam zdystansował się od tego nurtu. Skłaniał się ku historii krytycznej nowoczesności i myśli kantowskiej. Jednymi
z jego głównych obszarów zainteresowań była archeologia wiedzy oraz genealogia władzy. Jest autorem słowa biopolityka.

Pierwszą pracę wydał w 1954 roku. Była ona zbiorem wykładów, które prowadził na początku swojej kariery akademickiej w Paryżu i Lille. Jego rozprawa doktorska nosiła tytuł: Szaleństwo i rozum. Historia szaleństwa w dobie klasycyzmu.
W pracy zawierają się idee, praktyki, instytucje, literatura związana z szaleństwem w historii Zachodu. Poruszany jest wątek wykluczenia osób trędowatych oraz stawiana teza, jakoby wraz zanikiem trądu, w jego miejscu pojawiało się szaleństwo.

Jako genealog Foucault poszukiwał ukrytych źródeł i sposobów działania władzy. Postulował, by władzę rozumieć jako sieć mechanizmów porządkujących ciało społeczne.
W dziele Nadzorować i karać stworzył wizję społeczeństwa opartego na wszechobecnej władzy dyscyplinarnej. Tworzył także prace dotyczące seksualności.

Wpływ i dzieła

Foucault zachęcał do badania w nauce tego, co ogólnie jest pomijane. Miał bardzo duży wpływ na rozwój myśli polityczno-obyczajowej.

Dzieła: Choroba umysłowa a psychologia (1954, wydanie polskie 2000), Historia szaleństwa
w dobie klasycyzmu (1961, wydanie polskie 1987), Narodziny kliniki (1963, wydanie polskie 1999), Trzeba bronić społeczeństwa. Wykłady w Collège de France, 1976 (1976, wydanie polskie 1998), Dits et écrits (t. 1–4 1994, polski wybór Szaleństwo i literatura: powiedziane, napisane 1999); wybór polski Filozofia, historia, polityka: wybór pism (2000).

Życie prywatne

Michel Foucault był homoseksualistą. Był związany z Danielem Defertem.
Popierał „Solidarność”. W 1975 roku, podczas pobytu w Stanach Zjednoczonych spróbował LSD, co określił jednym z najlepszych przeżyć w życiu.