codziennie nowe aktualizacje
Kazimierz Funk życiorys
Spis treści
Życiorys i biografia Kazimierza Funka
Kazimierz Funk to polski biochemik i naukowiec, twórca nauki o witaminach, czterokrotnie nominowany do Nagrody Nobla.
Dzieciństwo i edukacja
Urodził się 23 lutego 1884 r. w Warszawie, w rodzinie lekarskiej. Jego ojciec Jakub był lekarzem dermatologiem i wenerologiem, matka opiekowała się domem. Jako dziecko z powodów zdrowotnych został wysłany na leczenie do Niemiec, po powrocie do kraju w 1900 r. ukończył gimnazjum i w wieku 16 lat wyjechał na studia do Szwajcarii. Najpierw zgłębiał biologię w Genewie, następnie w Bernie chemię. W 1904 roku przeprowadził przewód doktorski pod opieką prof. Stefana Kostaneckiego, prowadził wówczas badania nad syntezą estrogenów. Otrzymał tytuł doktora mając 20 lat.
Odkrycie witamin
Przez pierwsze lata pracował w Instytucie Biochemii Pasteura w Paryżu (1904-1906), następnie w Berlinie w Katedrze Chemii Organicznej tamtejszego Uniwersytetu (kolejne cztery lata). Tam też zaobserwował, że do przeżycia konieczne są nie tylko białka, tłuszcze i węglowodany, ale także inne nieodkryte jeszcze substancje.
Pracując w Instytucie Medycyny Zapobiegawczej w Londynie, zajmował się badaniem przyczyn tropikalnej choroby beri-beri panującej wówczas na wyspie Jawa. Przyglądając się diecie pacjentów mających objawy beri-beri zaobserwował i wysnuł wniosek, że brak niektórych substancji w pożywieniu powoduje wystąpienie chorób. Wyekstrahował z otrąb ziaren ryżu witaminę B1, której niedobór spowodował chorobę beri-beri.
W 1912 r. Funk wprowadził do świata nauki pojęcie witamina (łac. vita – życie, amina – organiczny związek chemiczny, zawierający grupę aminową). Niedobór substancji zaliczanych do tej grupy nazwał awitaminozą. Naukowiec opublikował swoje odkrycie w „The Journal of State Medicine”. Umożliwił mu to ówczesny redaktor pisma, gdyż przeciwni byli temu pracodawcy Funka.
Dalsza kariera naukowa
W trakcie I wojny światowej Kazimierz wyjechał do USA, gdzie w kontynuował pracę nad witaminami i wykorzystaniem ich w leczeniu chorób. Po zakończeniu wojny i odzyskaniu przez Polskę niepodległości, dzięki staraniom Rajchmana został kierownikiem zakładu biochemii Państwowego Zakładu Higieny (1923-28). Do Warszawy przeniósł się wraz z żoną i synem. Prowadził tam badania nad insuliną i jej produkcją. Dzięki temu po kilku latach Polska stała się trzecim na świecie producentem tego hormonu.
Po wygaśnięciu kontraktu z PZH Funk zamieszkał we Francji, gdzie zgłębiał wiedzę dotyczącą wcześniejszych osiągnięć – odkrywa nowe witaminy, bada inne ludzkie hormony, jest też prekursorem współczesnej wiedzy nt. zdrowego żywienia.
Kolejna wojna spowodowała ponowny wyjazd do Stanów Zjednoczonych, tym razem już na stałe. Prowadził tam również badania nad przyczynami powstawania chorób nowotworowych. W swoim życiu Kazimierz Funk napisał kilkaset publikacji naukowych, był również kilkukrotnie nominowany do Nagrody Nobla, nigdy jej jednak nie otrzymał.
Śmierć
Zmarł w Nowym Jorku 19 września 1967 r. mając 83 lata.
Polski Instytut Naukowy w Ameryce od 1995 r. każdego roku wręcza nagrodę imienia Kazimierza Funka uczonym polskiego pochodzenia.
Podobne biografie i życiorysy
Źródła
Zdjęcie pochodzi z https://en.m.wikipedia.org/ wykorzystane na podstawie domeny publicznej, autor: nieznany
Komentarze