1854 życiorysów w bazie
codziennie nowe aktualizacje

Jerzy Giedroyc życiorys

   Twoim zdaniem...

Kto był według Ciebie lepszym politykiem?

Życiorys i biografia Jerzego Giedroycia

Jerzy Giedroyc (Giedroyć) przyszedł na świat 27 lipca 1906 r. w Mińsku (obecnie Białoruś, wówczas imperium Rosji carskiej), zmarł 14 września 2000 r. w Maisons-Laffitte pod Paryżem. Prawnik, działacz polityczny, publicysta i epistolograf. Był założycielem wydawnictwa Instytut Literacki oraz pism "Kultura" i "Zeszyty Historyczne".

Dzieciństwo i młodość

Wywodził się z rodu litewskiego Giedroyciów herbu Hippocentaurus. Syn Franciszki Starzyckiej i Franciszka Gierdoyć. Jego ojciec Ignacy pracował jako aptekarz w warszawskim szpitalu; zginął w czasie powstania warszawskiego. Jerzy był najstarszy spośród trzech braci. Rodzeństwo dorastało w Rosji, dopiero w 1919 r. rodzina zamieszkała w Warszawie. 

Jerzy uczęszczał do szkół w Mińsku, Moskwie i Warszawie. Po ukończeniu warszawskiego gimnazjum rozpoczął studia prawnicze. Następnie kontynuował edukację tym razem w dziedzinie historii. Oba kierunki studiował na Uniwersytecie Warszawskim (od 1924-1931).

Już na studiach z zaangażowaniem działał w korporacji akademickiej Patria (prezes), Kole Międzykorporacyjnym (prezes), Naczelnym Komitecie Akademickim Polskiego Związku Młodzieży Akademickiej oraz Związku Drużyn Ludowych Mocarstwowej Polski.

Początki działalności polityczno-publicystycznej

W 1930 r. związał się z prasą. Początkowo kierował dodatkiem do "Dnia Polskiego - Dzień Akademicki". Jego decyzją pismo przekształcono w "Bunt Młodych" (dwutygodnik), a następnie w 1937 r. na "Politykę"(tygodnik). Z tym środowiskiem związanych było wielu cenionych działaczy i artystów, w tym Miłosz, Straszewicz, Kisielewski, bracia Bocheńscy. 

W latach 1929-1935 pracował przy ministrze rolnictwa i reform rolnych (Leon Janty-Połczyński). W ministerstwie był referentem prasowym i parlamentarnym. Następnie przeniósł się do ministerstwa przemysłu i handlu, został tam naczelnikiem wydziału prezydialnego. 

II wojna światowa

We wrześniu 1939 r. jako pracownik ministerstwa ewakuowany do Rumunii, by tam objąć funkcję sekretarza ambasadora RP w Bukareszcie (ambasadorem był jego były przełożony Roger Raczyński). Z czasem ambasada polska została zlikwidowana. Wtedy Giedroyc został kierownikiem Wydziału Polskiego przy Poselstwie Chilijskim w Bukareszcie. Odpowiadał za sprawy polskie w Rumunii. 

W 1941 r. wyjechał do Stambułu. Wstąpił tam do wojska, a dokładniej do Brygady Karpackiej. Pracował też m.in. w Biurze Propagandy 2. Korpusu, szkolił się na oficera w ośrodku w Gallipoli. Pod koniec wojny skierowano go do Londynu, gdzie pracował w Departamencie Kontynentalnym Ministerstwa Informacji Rządu RP na Uchodźstwie. Pracował tam bardzo krótko, zdecydował, że chce przenieść się do armii Andersa, która wtedy stacjonowała w Rzymie. 

Blisko współpracował między innymi z Józefem Czapskim, Zofią Hertz, Gustawem Herlingiem-Grudzińskim. 

Działalność publicystyczna

W 1946 r. w Rzymie powołał do życia Instytut Literacki. Powstało ono dzięki środkom Drugiego Korpusu i pożyczce z Funduszu Żołnierskiego. Z czasem, już w Maisons Laffitte pod Paryżem, w ramach Instytutu powstał miesięcznik "Kultura" (1947 r.) oraz "Zeszyty Historyczne" (1962 r.). 

"Kultura" była jednym z najważniejszych czasopism polskich wydawanych na emigracji. Łącznie wydano 637 numerów "Kultury" (ostatni numer ukazał się w październiku 2000 r., magazyn przestał wychodzić po śmierci Giedroycia) oraz 132 numery "Zeszytów Historycznych". Dodatkowo od 1953 r. w ramach Instytutu zaczęto wydawać serię "Biblioteki Kultury". W jej ramach publikowano głównie książki polityczne i dzieła literackie. 

Wszystkie informacje na temat publicysty w okresie PRLu były w Polsce cenzurowane. Tym samym jego nazwisko nie mogło pojawiać się w prasie, radiu, telewizji oraz innych publikacjach nieperiodycznych (np. książki). Jego teksty nie mogły się w Polsce ukazywać drukiem. 

Jego działania charakteryzowała przychylność w stosunku do Ukrainy, Litwy i Białorusi. Walczył o nawiązanie i utrzymanie dobrych stosunków Polski z sąsiadami. 

Życie prywatne

Żonaty z Rosjanką Tatianą Szwecow. Ich małżeństwo przetrwało od 1931 do 1937. Wielokrotnie odznaczany i nagradzany za swoją działalność, w tym: Krzyżem Oficerskim Orderu Korony (Rumunia), Orderem Legii Honorowej (Francja), Orderem Korony (Belgia). Honorowy obywatel Litwy. 

Śmierć

Zmarł na emigracji w nocy z 14 na 15 września 2000 r. Przyczyną jego śmierci był zawał serca. Pochowano go na cmentarzu w Le Mesnil-le-Roi.

Skomentuj / dodaj informacje o osobie

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

4 + 4 =

Komentarze

Podobne biografie i życiorysy

Źródła

Zdjęcie pochodzi z portalu commons.wikimedia.org. Zdjęcie zostało wykorzystane na podstawie licencji Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International. Autor: Czupal