Dmitrij Mendelejew życiorys

Życiorys i biografia Dmitrija Mendelejewa

Rosyjski chemik, twórca układu okresowego pierwiastków chemicznych.

Lata młodości

Dmitrij urodził się 8 lutego 1834 roku w Tobolsku, jako najmłodszy z czternaściorga rodzeństwa. Naukę w gimnazjum zaczął w wieku 13 lat. Dwa lata później wraz z rodziną przeniósł się do Petersburga. Niedługo potem zachorował na gruźlicę, przez co wyjechał na Krym się leczyć. Tam zaczęła się jego kariera dydaktyczna, gdyż wykładał nauki przyrodnicze w tamtejszym gimnazjum. W 1857 roku wrócił do Petersburga.
Pięć lat później ożenił się z Fieozwą Nikiticzną Leszczewą, z którą miał dwoje dzieci. Małżeństwo zakończyło się separacją.

Praca naukowa

Mendelejew jest autorem piknometru, który służył do pomiarów gęstości cieczy.
W 1861 roku Mendelejew wydał pierwszy w Rosji podręcznik chemii organicznej.
Zdobywając coraz większe doświadczenie, Mendelejew w 1863 roku zajął stanowisko profesora Chemii w Petersburskim Instytucie Technicznym, jak i również docenta na Uniwersytecie Państwowym, gdzie prowadził zajęcia z chemii teoretycznej. W 1865 roku obronił rozprawę doktorską i w rezultacie, dwa lata później, uczelnia zatrudniła go na stałe.

Tablica Mendelejewa

Prace nad układem okresowym pierwiastków chemicznych rozpoczęły się od rozróżnienia pojęć ciężaru atomowego, równoważnika chemicznego, atomu i cząsteczki chemicznej. Podczas prac nad podręcznikiem do chemii (miał dwie części wydane kolejno w 1869 oraz 1871), zestawił ze sobą w jednej tabeli wszystkie dotychczas znane pierwiastki, których wtedy było 69. Początkowo klasyfikacja była pionowa. Tablica jest uporządkowana w taki sposób, by elementy o takich samych wartościowościach i właściwościach chemicznych były w jednym rzędzie. Zestawienie warunkowało wymyślenie prawa okresowości zmian chemicznych pierwiastków, wobec czego na tablicy pojawiły się wolne miejsca na pierwiastki, które dopiero zostaną odkryte. Rosyjski uczony zmarł w Petersburgu, w wieku 71 lat.

Pozostałe osiągnięcia

• Mendelejew był jednym z odkrywców pokładów węgla i rudy żelaza w Donbasie;
• Od 1893 roku pełnił funkcję dyrektora Głównej Izby Miar i Wag;
• W 1905 roku Mendelejew został przyjęty w poczet członków Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk;
• Dmitrij Mendelejew był laureatem Medalu Copleya.

Ciekawostki

• Mendelejew wstawał koło południa i pracował do 3-4 w nocy;
• Zajmował się m.in. przepisami dotyczącymi składu wódki. Nieprawdą jest jednak, że to on ustalił, iż gorzałka ma mieć 40% alkoholu – to prawo ustanowiono, gdy Mendelejew miał 9 lat;
• Mendelejew oprócz pierwszej żony poślubił także 17-letnią Annę Popową. Ówczesne władze Rosji tak go jednak ceniły, że darowano mu bigamię.