Św. Wojciech życiorys

Życiorys i biografia św. Wojciecha

Św. Wojciech (zwany również Adalbert) urodził się około roku 956 w Libicach (Czechy), zmarł 23 kwietnia 997 r. w Świętym Gaju. Męczennik i święty kościoła katolickiego. Był misjonarzem i biskupem. Patron Polski. 

Patron

Św. Wojciech jest patronem Polski, jednym z trzech, obok niego są to NMP Królowa Polski i św. Stanisław ze Szczepanowa. Jest również patronem kilku polskich diecezji. Święty patronuje miastom: Gniezno, Trzemeszna, Serock.

Młodość

Przyszedł na świat w wielodzietnej rodzinie Sławnika, należał do możnego rodu. Jego matką była Strzeżysława, która pochodziła z rodu Przemyślidów. Miał sześciu braci. Początkowo jego rodzice zaplanowali, że syn zostanie rycerze. Jednak jako młodzieniec zachorował. Wtedy rodzice obiecali, że jeśli wyzdrowieje, to pozwolą mu na życie zakonne. 

Gdy miał 16 lat, w 972 r. oddano go na nauki do arcybiskupa Magdeburga, św. Alberta. Była to metropolia odpowiedzialna za głoszenie Dobrej Nowiny wśród Słowian. Tam też uczył się w miejscowej szkole, między innymi łaciny, niemieckiego i języka Lutyków. W Magdeburgu przebywał do 981 r., kiedy zmarł jego nauczyciel i Wojciech w roli subdiakona powrócił do ojczyzny. Przyjął tam święcenia.

Od 3 kwietnia 983 r. zajmował się zarządzaniem diecezją praską. Kilka miesięcy później został konsekrowany na biskupa przez św. Wirgiliusza. Miał wtedy zaledwie 27 lat. Funkcję tę pełnił do 989 r., wtedy wyjechał do Rzymu do papieża Jana XV. Zrezygnował, ponieważ jego poglądy często spotykały się z krytyką duchowieństwa. Przykładowo, zabraniał zawierania ślubów przez duchownych oraz wielożeństwa wśród możnych. 

Papież nie zwolnił go z pełnionych obowiązków, pozwolił jednak na jakiś czas od nich odpocząć. Wtedy św. Wojciech, razem z bratem Radzimirem wyruszyli do Ziemi Świętej. 

Działalność misyjna

Zdecydował się wstąpić do klasztoru benedyktynów, przebywał w nim kilka lat razem ze swoim bratem. Życie zakonne wiódł w latach 989-992. 

Kiedy w 992 r. zmarł biskup Pragi, chciano aby Wojciech wrócił na zajmowane kiedyś stanowisko. Papież nakazał mu powrót. Św. Wojciech razem z kilkoma współbraćmi pod Pragą założyli klasztor i zajęli się wsparciem miejscowej ludności. 

Następnie św. Wojciech został wysłany do Węgier i Słowacji. Na Węgrzech miał ochrzcić króla Stefana I w 974 r. 

W okolicach 995 r. zostali zamordowani jego czterej bracia. Zginęli oni z powodu konfliktu z możnym rodu Werszowców. W tym czasie Wojciech miał wrócić do Pragi, jednak papież Grzegorz V dał mu prawo wyboru. Mógł powrócić na misje lub do Pragi. Święty wybrał misje. Udał się na dwór Ottona III, z którym we wcześniejszych latach się zaprzyjaźnił. Następnie udał się na polski dwór, by spotkać Bolesława Chrobrego. W Polsce chciał spotkać się z bratem Sobiesławem, który był na królewskim dworze. Jednak jego głównym celem było głoszenie wiary wśród pogan. 

Św. Wojciech nauczał, chrzcił i ewangelizował razem ze swoim bratem. Nawracał również na terenie Pomorza. Początkowo towarzyszyli mu żołnierze Bolesława, jednak Wojciech uznał, że ich obecność czyni jego misje bardzo wrogimi. 

Kiedy dotarł do ziemi pruskiej, spotkał się z bardzo wrogim przyjęciem. Miejscowi rybacy, nie rozumiejąc św. Wojciech (nie znał on języka pruskiego), zaatakowali go wiosłem. Wojciechowi udało się jednak ujść z życiem i dotrzeć do miejscowej osady, gdzie z pomocą tłumacza, wyjaśnił ludności z jaką misją przybywa. Prusacy nie byli jednak skorzy do nawrócenia. 

Zginął 23 kwietnia 997 r. na terenie obecnej wsi Święty Gaj. Został zaatakowany, kiedy odpoczywał po odprawieniu mszy świętej. Zabito go toporem i włócznią, którą ugodzono go 6 razy, następnie odcięto mu głowę i wbito ją na pal. Towarzysz jego wędrówki wypuszczono i pozwolono wrócić do Polski. 

Po śmierci

Jego ciało wykupił Bolesław Chrobry. Święty został pochowany w Gnieźnie. Został kanonizowany w 999 r. przez papieża Sylwestra II na wniosek cesarza Ottona III. 

Już w roku 1000 do jego grobu pielgrzymował sam cesarz Otton III. Cesarza otrzymał w darze od Bolesława Chrobrego ramię świętego. Relikwie umieścił w Akwizgranie oraz na wysepce Tybru w Rzymie. Aktualnie znajdują się tam kościoły pod wezwaniem świętego. Obecnie relikwie świętego znajdują się w Pradze, w katedrze św. Wita. 

Święty został również patronem pierwszej polskiej metropolii w Gnieźnie. Przypisuje się mu autorstwo pieśni Bogurodzica. 

Kult

Św. Wojciech jest wspominany 23 kwietnia. 

Przedstawia się go, jako biskupa, w paliuszu i z pastorałem. Obok niego można zobaczyć księgę, odciętą głowę, orła, wiosło lub włócznię. 

Życie świętego opisano w trzech żywotach. Pierwszy Żywot I stworzył najprawdopodobniej Jan Kanapariusz, drugi Żywot II napisał św. Brunon z Kwerfurtu, zachował się on do dzisiaj, powstał około 1004 r., trzeci Pasja z Tegernsee powstał w Polsce w XI w. 

Jego historię można zobaczyć również na Drzwiach Gnieźnieńskich, gdzie na 18 płaskorzeźbach przedstawiono sceny z jego życia.