Stefan Żeromski życiorys

Biografia i życiorys Stefana Żeromskiego

Stefan Żeromski to polski prozaik, dramaturg i publicysta. Urodził się 14 października 1864 roku w Strawczynie na Kielecczyźnie. Tworzył również pod pseudonimami: Stefan Iksmoreż, Józef Katerla i Maurycy Zych. Był współzałożycielem i prezesem Związku Zawodowego Literatów Polskich.

Wykształcenie i praca

Stefan Żeromski urodził się w zbiedniałej rodzinie szlacheckiej. Uczęszczał do Męskiego Gimnazjum Rządowego w Kielcach. Następnie podjął się studiów w Wyższej Szkole Weterynarii w Warszawie. Sytuacja finansowa nie pozwoliła mu na skończenie nauki, dlatego zrezygnował ze studiów i rozpoczął pracę jako domowy nauczyciel.

Po wyjeździe z kraju pracował w Szwajcarii w Polskim Muzeum Narodowym w Rapperswilu. Kiedy wrócił do Polski rozpoczął pracę w Bibliotece Ordynacji Zamojskich w Warszawie.

Życie prywatne

Stefan Żeromski był dwukrotnie żonaty. Pierwsze małżeństwo zawarł z Oktawią z Radziwiłłowiczów Rodkiewiczową. Owocem ich miłości był syn, Adam. Kolejną wybranką jego serca była malarka – Anna Zawadzka. Pisarz miał z nią córkę, Monikę.

Wczesna twórczość

Stefan Żeromski jako 18-latek swój debiut miał w „Tygodniku Mód i Powieści”. Przełożył on wtedy wiersz rosyjskiego pisarza – Michaiła Jurjewicza Lermontowa. W czasie studiów publikował w „Głosie”.

Na początek jego twórczości składają się głównie nowele i opowiadania. Z tego okresu pochodzą m.in. Rozdziobią nas kruki, wrony, Doktor Piotr, Zmierzch, Siłaczka, czy też O żołnierzu tułaczu.

Utwory te podejmują problematykę charakterystyczną dla twórczości Stefana Żeromskiego. Poruszają kwestię niesprawiedliwości społecznych, okrucieństwa, zacofania społeczeństwa. Pojawia się motyw walki o sprawiedliwość oraz świadomości narodowej.

W 1897 roku ukazała się powieść Stefana Żeromskiego Syzyfowe Prace, poruszająca problem rusyfikacji polskich dzieci. Dwa lata później wydana zostaje książka Ludzie bezdomni, która wprowadza nową poetykę w twórczości pisarza – fragmentaryczność, zmienną narrację, naturalizm, ekspresjonizm, ironię, czy symbolikę.

Późniejsza twórczość

Rok 1904 przynosi powieść historyczną Stefana Żeromskiego Popioły. Autor przedstawia nam kształtowanie nowej świadomości narodowej na przełomie XVIII i XIX wieku. Obrazuje życie społeczne, kulturalne oraz problemy ówczesnej epoki. Bohaterowie Popiołów powracają w kolejnych dziełach pisarza – Wiernej rzece i Turoniu.

Ostatnia powieść Żeromskiego Przedwiośnie to metaforyczny obraz Polski po I wojnie światowej. To zestawienie wyobrażeń o niepodległej Polsce z rzeczywistością.

W ostatnim etapie twórczości Stefan Żeromski skupia się na dramatopisarstwie. Powstają wtedy utwory Turoń i Uciekła mi przepióreczka.

Śmierć

Stefan Żeromski zmarł 20 listopada 1925 roku w Warszawie. Spoczął na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie. Po jego śmierci powstało Muzeum Stefana Żeromskiego w Nałęczowie.

Wybrane dzieła

• Rozdziobią nas kruki, wrony (1895)
• Doktor Piotr (1895)
• Siłaczka (1895)
• O żołnierzu tułaczu (1986)
• Syzyfowe prace (1897)
• Ludzie bezdomni (1900)
• Popioły (1902)
• Dzieje grzechu (1908)
• Róża (1909)
• Wierna rzeka (1912)
• Przedwiośnie (1924)