Ludwik Pasteur życiorys

Życiorys i biografia Ludwika Pasteura

Ludwik (fr. Louis) Pasteur – francuski mikrobiolog i chemik. Jedna z ważniejszych postaci współczesnej medycyny, prekursor szczepień ochronnych.

Pochodzenie

Urodził się 27 grudnia 1822 r. w Dôle, miejscowości położonej na wschodzie Francji. Pochodził z niezamożnej rodziny o chłopskich korzeniach. Jego ojciec Jean-Joseph był garbarzem i to on prawdopodobnie motywował swojego syna, by skupił się na nauce i tym sposobem wyrwał z biedy. Ludwik miał brata i trzy siostry. Wiadomo też, że stracił przedwcześnie matkę.

Dzieciństwo spędził w Arbois niedaleko szwajcarskiej granicy.

Edukacja

Mimo starań ojca, chłopiec nie był zbyt pilnym uczniem i osiągał raczej przeciętne wyniki. Po ukończeniu nauki w rodzinnej miejscowości uczęszczał do liceum w Besançon. Jako dziecko lubił malować i planował nawet karierę artysty.

Studiował nauki przyrodnicze na paryskiej École Normale Supérieure, gdzie kształcili się przyszli nauczyciele. Był to też czas, kiedy odkrył zamiłowanie do nauki, jeszcze w trakcie studiów został asystentem profesora  J.B. Dumasa. Został absolwentem w 1848 r., a w ramach stażu po studiach pracował w Dijon jako nauczyciel fizyki.

Kariera zawodowa

W niedługim czasie, bo już w 1849 r., otrzymał posadę docenta na katedrze chemii Uniwersytetu w Strasburgu. W 1854 r. przeniósł się do Lille, gdzie został profesorem i dziekanem wydziału przyrodniczego. Trzy lata później objął stanowisko kierownika katedry na paryskiej Sorbonie.

Praca naukowa

Pierwsze osiągnięcia uzyskał jeszcze jako młody absolwent. W 1848 r. odkrył dwie formy krystaliczne kwasu winowego, tzw. enancjomery. Teoria izomerycznej budowy niektórych związków chemicznych przyniosła mu rozpoznawalność i zapoczątkowała nową dziedzinę nauki – stereochemię.

W początkowym okresie swojej działalności naukowej, w latach 1857-68 zajmował się procesem fermentacji i gnicia. Swoimi badaniami obalił teorię samorództwa i udowodnił, że odpowiadają za nie drobnoustroje. Tym samym opracował metody utrwalania i ochrony żywności przed psuciem, nazwane od jego nazwiska pasteryzacją.

Pasteur przyczynił się jednak w ogromnym stopniu do rozpowszechnienia szczepień jako ochrony przed drobnoustrojami. Wraz ze współpracownikami opracował szczepionki przeciw cholerze i wąglikowi. Wykorzystywał też jako pierwszy płynne podłoża do hodowli bakterii.

Szczepionka przeciw wściekliźnie

Poza wyżej wymienionymi drobnoustrojami Ludwik opracowywał szczepionkę mogącą zapobiec śmierci po zarażeniu wścieklizną. Prowadził badania na chorych zwierzętach, osiągając zadowalające rezultaty, jednak preparat nie przeszedł jeszcze testów klinicznych na ludziach. 6 lipca 1885 r. do profesora zgłosiła się zrozpaczona matka Josepha Meistera, 9-letniego chłopca, który został dotkliwie pogryziony przez wściekłego psa. Decyzja o podaniu dziecku preparatu, który nie był dokładnie przebadany była bardzo ryzykowna, gdyż Pasteur ryzykował nie tylko karierę, ale też wolność. Z drugiej strony bez zapewnienia pomocy chłopiec na pewno straciłby życie.

Udzielona pomoc okazała się skuteczna, a Joseph nie tylko wyzdrowiał, ale dożył 64 lat. To wydarzenie sprawiło, że Pasteur został bohaterem. Jego szczepionkę zaczęto produkować na masową skalę, co pozwoliło uratować życie milionom osób.

Instytut Pasteura

W 1887 r. w Paryżu powstał również Instytut, którego zadaniem były badania w dziedzinie mikrobiologii, immunologii, zwalczaniem chorób zakaźnych, a także tworzeniem szczepionek. Z tej jednostki badawczej wywodzi się wielu noblistów w dziedzinie medycyny. Jednym z ważniejszych dokonań naukowców było odkrycie wirusa HIV.

Rodzina

W 1849 r. ożenił się z Marie Laurent. Mieli pięcioro dzieci – cztery córki i syna. Rodzina doświadczyła jednak ogromnej tragedii, jaką była przedwczesna śmierć trzech dziewcząt. Każda z nich zatruła się zepsutą żywnością, co było dla naukowca dodatkową motywacją, aby prowadzić badania w tej dziedzinie.

Pasteur był tytanem pracy. Nie przeszkodził mu w niej udar mózgu i paraliż, którego doświadczył w 1868 r. Nie bał się też ryzykować swojego zdrowia i życia pobierając ślinę do badań od wściekłych psów.

Śmierć

Ludwik Pasteur zmarł 28 listopada 1895 r. w Villeneuve-l’Étang koło Paryża. Został początkowo pochowany w katedrze Notre-Dame, obecnie jego szczątki znajdują się w specjalnej kaplicy w Instytucie Pasteura.