Leopold Tyrmand życiorys

Leopold Tyrmand - życiorys i biografia

Leopold Tyrmand - pisarz, twórca jednej z najpoczytniejszych książek czasów PRL, pt. Zły. Znawca jazzu. Przyczynił się do rozpowszechnienia tej muzyki w Polsce. Jedna z najważniejszych postaci świata artystycznego lat pięćdziesiątych.

Młodość, edukacja Leopolda Tyrmanda

Leopold Tyrmand urodził się 16 maja 1920 roku w Warszawie. Pochodził z rodziny żydowskiej. Ojciec prowadził hurtownię skór. Tyrmand uczęszczał w latach 1928-1937 do Prywatnego Gimnazjum i Liceum Męskiego im. A. Kreczmara w Warszawie.
Przez rok studiował na Wydziale Architektury Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Pięknych w Paryżu. W tym czasie zainteresował się jazzem.

W momencie wybuchu II wojny światowej Tyrmand mieszkał w Warszawie. Niedługo potem wyjechał do Wilna, gdzie podjął pracę, jako publicysta w dzienniku „Prawda Komsomolska”.
W 1941 aresztowało go NKWD. Skazany na osiem lat, zdołał uciec z transportu, który wiózł go w głąb Rosji. Dostał się na tereny okupowane przez III Rzeszę i przez kolejne lata pracował m.in., jako kelner i robotnik kolejowy. W 1944 roku podczas próby ucieczki do Szwecji został schwytany i umieszczony w obozie w Norwegii.

Ojciec Tyrmanda podczas wojny został zamordowany na Majdanku, a matka wyjechała do Izraela.

Okres powojenny

Po wojnie Tyrmand pracował jako dziennikarz. W kwietniu 1946 roku powrócił do Warszawy i rozpoczął pracę w Agencji Prasowo-informacyjnej. Oprócz tego zaczął publikować recenzje w „Ekspresie Wieczornym”, „Tygodniku Powszechnym” i „Rzeczpospolitej”. Dzięki polotowi i lekkości pióra stał się popularną postacią w Warszawie, a później w całej Polsce.

W 1950 roku, na łamach „Przekroju” skrytykował za stronniczość sędziów radzieckich w turnieju bokserskim, za co został wyrzucony z redakcji. Niedługo potem poznał Stefana Kisielewskiego, który pomógł mu dostać pracę w „Tygodniku Powszechnym”.
W 1953 roku po odmowie umieszczenia na łamach gazety nekrologu Stalina gazeta została przejęta przez władze komunistyczne. Wtedy też Leopold Tyrmand rozpoczął pracę nad słynnymi Dziennikami.

Dziennik 1954, Zły oraz jazz

Dziennik napisany przez Tyrmanda okazał się różnić od dzienników prowadzonych przez innych pisarzy. Jego dzieło obejmuje jedynie trzy miesiące, od stycznia do kwietnia 1954 roku. Tyrmand opisuje Warszawę odbudowywaną z gruzów, słynne miejsca stolicy, w których bywali dziennikarze, pisarze, artyści. Przywołuje w nich również swoje wspomnienia z lat trzydziestych oraz portretuje postaci z tamtych lat.

Zły to książka, która oprócz kryminalnej historii, jest również mistrzowskim opisem powojennej Warszawy i toczącego się niej życia towarzyskiego. Do dzisiaj uchodzi za jedną z najpoczytniejszych książek okresu PRL.

W 1956 roku Leopold Tyrmand był konferansjerem I Jazzowego Festiwalu w Sopocie. Tyrmand już wtedy uchodził za znawcę tej muzyki. Zapowiadał zespoły oraz instruował nieświadomą w tamtym czasie publiczność, jak reagować na graną muzykę.
Dzięki temu festiwalowi Tyrmand od zawsze będzie kojarzony z polskim jazzem, który w Sopocie 1956 roku wyszedł z katakumb na estrady. Rok później pisarz wydał monografię
U brzegów jazzu.

Tyrmanda kojarzono także z ruchem „bikiniarzy”. Sam jednak nie do końca za bikiniarza się uważał. Niewątpliwie jednak jego luźny i bezkompromisowy styl życia wskazywał na podobieństwa z tym prądem. Kolejne lata upłynęły Tyrmandowi na pracy literackiej
i organizacji koncertów jazzowych.

Emigracja

15 marca 1965 roku Tyrmand wyjechał z Polski. Trafił do Izraela, a później do USA, gdzie pozostał do końca życia. W latach 1967-1971 pracował dla gazety „The New Yorker”.
W Stanach napisał także Dziennik Amerykański oraz Zapiski dyletanta. Podczas pobytu ponownie zredagował Dziennik 1954 i wydał w 1980 roku.
Tyrmand do końca życia pozostał aktywny na płaszczyźnie pisarskiej.

Zmarł 19 marca 1985 roku.