Jan Parandowski życiorys

Jan Parandowski - życie i biografia

Pisarz, eseista i tłumacz, autor słynnej Mitologii. Autor aż dwukrotnie był nominowany do literackiej Nagrody Nobla.

Młodość i działalność kulturalna

Jan Parandowski urodził się we Lwowie 11 maja 1895 roku. W 1913 roku został absolwentem lwowskiego Gimnazjum i w tym samym czasie rozpoczął edukację na tamtejszym Uniwersytecie. Zajmowała go archeologia, filozofia, filologia czy literatura polska. I wojna światowa przerwała naukę, a Parandowskiego wysłano do Rosji, gdzie pracował jako nauczyciel. Na studia powrócił w 1920 roku, a trzy lata później zdobył magisterium z archeologii i filologii klasycznej.

W latach 1922-1924 pracował jako kierownik w wydawnictwie Alfreda Altenberga, gdzie pracował nad serią Wielcy pisarze. Współpracował wówczas z takimi pismami, jak „Tygodnik Ilustrowany”, „Gazeta Poranna” czy „Wiadomości Literackie”. W połowie lat 20. często podróżował do Francji, Włoch, Niemiec a także do Grecji. Od 1929 roku był redaktorem „Pamiętnika Warszawskiego”.

Zasiadał w PEN Clubie w latach 1933-1978. Pełnił funkcję jego prezesa.

W 1936 roku nagrodzono go Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury. W połowie lat 30. Parandowski redagował serię pt. Wielcy ludzie w wydawnictwie szkolnym. Uczestniczył w kulturalnym życiu miasta w czasie II wojny światowej. Niefortunnie podczas powstania warszawskiego stracił cały swój niewydany dorobek.

Po wojnie, w latach 1945-1950 pracował jako kierownik katedry kultury antycznej na Uniwersytecie w Lublinie. Uczestniczył w obradach Warszawskiego Towarzystwa Naukowego. Był także członkiem Stowarzyszenia Kultury Europejskiej. Brał udział w przygotowaniu Międzynarodowego Zjazdu Tłumaczy w Warszawie.

Życie prywatne

Podczas pobytu w Rosji Jan Parandowski wszedł w związek małżeński z Aurelią Wyleżyńską, jednak kilka lat później doszło między nimi do rozwodu. Drugą żona pisarza była Irena Helzel. Córka twórcy – Roma Parandowska-Szczepkowska wyszła za mąż za Andrzeja Szczepkowskiego i była matką aktorki Joanny Szczepkowskiej.

Jan Parandowski miał także dwóch synów – Piotra (archeologa) oraz Zbigniewa (architekta).

Pisarz zmarł 26 września 1978 roku.

Cechy twórczości

Parandowski znany jest przede wszystkim ze swojej twórczości dotyczącej kultury antycznej. Debiutował szkicem w 1913 roku pt. Rousseau. Rzeczywiście zajmował się głównie kulturą oraz literaturą starożytną. Wielokrotnie wznawiano jego Mitologię, z której chętnie korzysta się w edukacji szkolnej.

Wybrane dzieła:

• Bolszewizm i bolszewicy w Rosji (1920)
• Antinous w aksamitnym berecie – rzecz o Oskarze Wildzie (1921)
• Mitologia (1924)
• Dysk olimpijski (1933)
• Król życia (1930, biografia Oscara Wilde’a)
• Niebo w płomieniach (1936)
• Eros na Olimpie (1924)
• Dwie wiosny (1927)
• Trzy znaki zodiaku (1938)
• Godzina śródziemnomorska (1949)
• Alchemia słowa (1951)
• Zegar słoneczny (1953, opowiadania o Lwowie)
• Petrarka (1956, biografia Petrarki)
• Mój Rzym (1959)
• Z antycznego świata (1958)
• Wojna trojańska (1927)
• Przygody Odyseusza (1935)
• Odwiedziny i spotkania (1934)
• Akacja (1967)
• Powrót do życia (1961)
• Pisma wybrane (1955)
• Dzieła wybrane tom 1-3 (1957)
• Wrześniowa noc (1962)