Eurypides życiorys

Eurypides - życiorys i biografia

Eurypides to pisarz grecki, dramaturg, który tworzył w Atenach doby klasycznej. Jeden z trzech tragików greckich. Był prekursorem opisu życia wewnętrznego bohaterów, motywacji ich działań, a także ukazania uczuć. Urodził się na wyspie Salimina, ok. 485 roku, pochodził z rodziny ateńskiej.

Twórczość

Eurypides był prekursorem wprowadzenia do swych dzieł bohatera tragicznego, który jest prostym człowiekiem, często także dotkniętym ciężkimi chorobami. Bohaterki żeńskie często ulegają namiętnościom, co jest odbierane jako hańbiące.
W pisanych przez siebie tragediach umieszczał prologi w formie monologów, które sytuowały akcję danego utworu. Jedną z najważniejszych cech jego dzieł jest postać posłańca, który pełni rolę narratora.

Eurypides jest uważany za jednego z twórców intrygi w literaturze. Dzięki wielowątkowości oraz większej liczbie postaci w utworze Eurypides stworzył dzieła, które charakteryzowały się różnorodnością interpretacji oraz dynamiką akcji.
Poeta wprowadził także do tragedii formy gnomiczne. Za ich pomocą przekazywane są treści moralizatorskie, jak np. w utworze Alkestis: Wytrwaj. Bo nigdy nie wskrzesisz przez płacz tych, którzy umarli.

Dzięki nowatorskiemu podejściu, teksty Eurypidesa zrywają z tradycyjnym wizerunkiem bogów, jednak wciąż poruszają się w estetyce mitologicznej. Współcześni zarzucali mu nawet bezbożność, co w tamtym czasie było poważnym oskarżeniem. W twórczości Eurypidesa bogowie mają wpływ na ludzi.

Grecki tragik jest również jednym z prekursorów analizy psychologicznej. Eros (bóg namiętności i miłości), jest siłą destrukcyjną. Los jednostki determinują przeżycia oraz psychika. W sztukach, w których pierwszorzędna jest tematyka państwowa, Heraklit wysuwa tezy, jakoby sprawiedliwość była podstawą wspólnoty państwowej.

Wybrane dzieła

Eurypides stworzył łącznie około 90 dzieł, z których zachowało się 17 tragedii: Alkestis (ok. 438 r. p.n.e.), Medea (431), Heraklidzi (429), Błagalnice (ok. 420), Elektra (ok. 413), Bachantki (ok. 407), Orestes (408), Trojanki (415), Hekabe (ok. 425), Hippolytos uwieńczony (428).

Eurypides współcześnie

Dramaty Eurypidesa kilkukrotnie interpretowano i inscenizowano w polskich teatrach. W 2001 roku wystawiono Bachantki w Teatrze Rozmaitości w Warszawie. W spektaklu wystąpili m.in. Andrzej Chyra oraz Jacek Poniedziałek.

Trzy lata później w Ośrodku Praktyk Teatralnych Gardzienice została wystawiona Elektra.
W 2006 roku w Teatrze Narodowym w Warszawie, Maja Kleczewska zrealizowała spektakl opierający się na kilku tekstach Eurypidesa.