Zofia Kossak-Szczucka życiorys

Życie i biografia Zofii Kossak-Szczuckiej

Polska autorka licznych powieści. Inicjatorka powstania dwóch znaczących organizacji – „Żegoty” (Rady Pomocy Żydom) oraz Frontu Odrodzenia Polski. Jej twórczość mocno nawiązuje do wydarzeń historycznych w okresie dwudziestolecia międzywojennego.

Dzieciństwo i młodość

Pisarka urodziła się 10 sierpnia 1889 roku w Kośminie w województwie lubelskim. Właśnie na Lubelszczyźnie oraz na Wołyniu spędziła lata swojej młodości. Początkowo poddawana była edukacji domowej, a od 1906 roku pracowała w Warszawie jako nauczycielka. Idąc w rodzinne ślady (jej dziadkiem był Juliusz Kossak), studiowała malarstwo w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych oraz rysunek w Genewie. W 1915 roku została żoną Stefana Szczuckiego.

Międzywojnie

Mąż Zofii zmarł w 1923 roku, po czym zamieszkała ona z synami u swoich rodziców. Po raz drugi wyszła za mąż w roku 1925 za Zygmunta Szatkowskiego. W 1932 roku władze województwa śląskiego odznaczyły ją specjalną nagrodą literacką. W tamtym okresie umarł także ojciec artystki (1935 roku).

II wojna światowa

Autorka w 1939 roku wyjechała z Górek Wielkich, aby zamieszkać w stolicy. Angażowała się również w działalność konspiracyjną czy charytatywną. Brała udział w redakcjach pisma wydawanego pod ziemią pt. „Polska Żyje”, a na początku lat 40. wydała swój własny protest. W 1942 stworzyła Tymczasowy Komitet Pomocy Żydom, później przemianowany na Radę Pomocy Żydom „Żegota”. Warto nadmienić, że jeden z synów autorki zginął w 1943 roku w obozie koncentracyjnym w Auschwitz. Sama Szczucka została aresztowana zupełnie przypadkiem podczas łapanki ulicznej w tym samym roku. Jesienią została wywieziona do Auschwitz-Birkenau. Od 1944 roku przebywała na Pawiaku, gdzie skazano ją na śmierć. Uwolniono ją pod koniec lipca tego roku, dzięki czemu mogła aktywnie uczestniczyć w powstaniu warszawskim.

Czasy po wojnie

Gdy w 1945 roku upadło powstanie, Zofia Kossak-Szczucka wyjechała do Częstochowy. Niedługo później zdecydowała się na wyjazd do Londynu, gdzie pracowała jako kierownik delegatury Polskiego Czerwonego Krzyża. Choć społeczeństwo nie przyjęło jej z otwartymi ramionami i powszechnie uchodziła za komunistkę, wciąż kontynuowała działalność pisarską. Jako autorka cieszyła się dużą popularnością na Zachodzie, jednak w Polsce w 1951 roku została objęta ścisłą cenzurą i książki Zofii Kossak-Szczuckiej wycofano z powszechnego obiegu. Gdy skończył się okres stalinizmu ponownie zaczęto masowo wydawać jej twórczość. Do Polski powróciła w 1957 roku i ponownie zamieszkała w Górkach Wielkich.

Życie prywatne

Zofia Kossak-Szczucka należała do Trzeciego Zakonu św. Dominika od Pokuty pod imieniem Akwinata. Autorka zmarła 9 kwietnia 1968 roku w Bielsku-Białej, zaś pochowano ją na rodzinnym cmentarzu w Górkach Wielkich. Wnukiem pisarki jest francuski uczony Francois Rosset.

Twórczość

Za literacki debiut autorki uważa się powieść pt. Pożoga, która ukazała się w 1922 roku, a która została przetłumaczona na język angielski, a później na węgierski, francuski oraz japoński. Była to autobiograficzna książka pisarki, opisującej zdarzenia, jakie zaszły na Wołyniu podczas rewolucji lutowej oraz październikowej.

Poza tym Zofia Kossak- Szczucka była autorką następujących tytułów:

• Beatum scelus (1924)
• Beatyfikacja Skargi (1937, esej)
• Bez oręża (1937)
• Błogosławiony Jan Sarkander ze Skoczowa (1922)
• Bursztyny (1936)
• Chrześcijańskie posłannictwo Polski (1938)
• Dzień dzisiejszy (1931)
• Dziedzictwo I (1956)
• Dziedzictwo II (1964)
• Dziedzictwo III (1967, razem z Zygmuntem Szatkowskim)
• Gość oczekiwany (1948)
• Gród nad jeziorem (1938)
• Kielich krwi – obrazek sceniczny w dwóch aktach (1952)
• Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata (1924)
• Król trędowaty (1937)
• Krzyżowcy (1936, 4 tomy)
• Ku swoim (1932)
• Laska Jakubowa (1938)
• Legnickie pole (1930)
• Na drodze (1926)
• Na Śląsku (1939)
• Nieznany kraj (1932)
• Ognisty wóz (1963)
• Pątniczym szlakiem. Wrażenia z pielgrzymki (1933)
• Pod lipą (1962)
• Prometeusz i garncarz (1963)
• Przymierze (1952)
• Purpurowy szlak (1966)
• Puszkarz Orbano (1936)
• Rewindykacja polskości na Kresach (1939)
• Rok polski: obyczaj i wiara (1955)
• S.O.S. ... ! (1934)
• Skarb Śląski (1937)
• Suknia Dejaniry (1948)
• Szaleńcy Boży (1929)
• Szukajcie przyjaciół (1933)
• Topsy i Lupus (1931)
• Trembowla (1939)
• Troja północy (1960, z Zygmuntem Szatkowskim)
• W Polsce Podziemnej: wybrane pisma dotyczące lat 1939–1944 (1940–1944)
• Warna (1939)
• Wielcy i mali (1927)
• Z dziejów Śląska (1933)
• Z miłości (1925)
• Z otchłani: wspomnienia z lagru (1946)
• Złota wolność (1928, 2 tomy)

Życie prywatne

Zofia Kossak-Szczucka należała do Trzeciego Zakonu św. Dominika od Pokuty pod imieniem Akwinata. Autorka zmarła 9 kwietnia 1968 roku w Bielsku-Białej, zaś pochowano ją na rodzinnym cmentarzu w Górkach Wielkich. Wnukiem pisarki jest francuski uczony Francois Rosset wykładający na Lozennie.